ข้า

See also: ขา and ข่า

Thai

Alternative forms

ฃ้า (kâa) — archaic, obsolete or dated

Etymology

From Proto-Tai *kraːꟲ (“slave”). Cognate with Ahom 𑜁𑜠 (kha), Lao ຂ້າ (khā), Lü ᦃᦱᧉ (ẋaa²), Shan ၶႃႈ (khāa), Tai Nüa ᥑᥣᥲ (xàa).

Pronunciation

Orthographic		ข้า kʰ ˆ ā
Phonemic		ค่า g ˋ ā
Romanization	Paiboon	kâa
Romanization	Royal Institute	kha
(standard) IPA^(key)		/kʰaː˥˩/^(R)
Homophones edit		ค่า ฆ่า

Noun

ข้า • (kâa)

Derived terms

ข้าเก่าเต่าเลี้ยง
ข้าเจ้า
ข้าทาส
ข้าทาสบริวาร
ข้าไท
ข้านอกเจ้าข้าวนอกหม้อ
ข้านอกเจ้าบ่าวนอกนาย
ข้าน้อย (kâa-nɔ́ɔi)
ข้าแผ่นดิน
ข้าเฝ้า
ข้าพเจ้า (kâa-pá-jâao)
ข้าพระ
ข้าพระพุทธเจ้า (kâa-prá-pút-tá-jâao)
ข้าราชการ (ฝ่าย) ทหาร (fàai)
ข้าราชการ (ฝ่าย) ปกครอง (fàai)
ข้าราชการ (kâa-râat-chá-gaan)
ข้าราชบริพาร
ข้าศึก (kâa-sʉ̀k)
ข้าหลวง (kâa-lǔuang)
ข้าหลวงเดิม
ข้าหลวงใหญ่ (kâa-lǔuang-yài)
ขี้ข้า (kîi-kâa)

Pronoun

ข้า • (kâa)

(archaic, now chiefly humorous) a first person pronoun, used when addressing a person of equal or lower status.
- ธนัชชา ศักดิ์สยามกุล, สโนว์ไวท์กับคนแคระทั้งเจ็ด:
  ทาส ใน กระจก วิเศษ จง มา จาก สุดแดนดิน ข้าเรียก เจ้า จาก ลม และรัตติกาล จง พูด
  tâat nai grà-jòk wí-sèet · jong maa jàak sùt dɛɛn-din · kâa rîiak jâao jàak lom lɛ́ rát-dtì-gaan · jong pûut
  Slave in the magic mirror, come from the farthest space, through wind and darkness I summon thee. Speak!
- 2001, สุธี แสงเสรีชน, ทายาทอสูร:
  ข้าเลือก เจ้า ไว้ เจ้า คือ ทายาท คน ต่อ ไป
  kâa lʉ̂ʉak jâao wái · jâao kʉʉ taa-yâat kon dtɔ̀ɔ bpai
  I have chosen thee. Thou art the next successor of mine.

Usage notes

Often used with the second person pronoun เจ้า (jâo) or เอ็ง (eng).

Derived terms

ข้าพเจ้า (kâa-pá-jâao)
เจ้าข้า (jâo-kâa)

See also

Thai personal pronouns
		singular	plural
1st person	masculine	ผม (pǒm)	เรา (rao)
	feminine	ดิฉัน (dì-chǎn)
	feminine or neutral (colloquial)	ฉัน (chǎn)
2nd person		คุณ (kun)
3rd person	masculine, feminine	เขา (kǎo)
3rd person	neutral	มัน (man)

Archaic Thai personal pronouns
		1st		2nd	3rd
		exclusive	inclusive	2nd	3rd
informal	singular	กู (guu)		มึง (mʉng)	มัน (man)
	dual	เผือ (pʉ̌ʉa)	รา (raa)	เขือ (kʉ̌ʉa)	ขา (kǎa)
	plural	ตู (dtuu)	เรา (rao)	สู (sǔu)	เขา (kǎo)
formal	singular	ข้า (kâa), ตู (dtuu), เรา (rao)		เจ้า (jâao), สู (sǔu)	เพื่อน (pʉ̂ʉan), เขา (kǎo)
formal	plural	ตูข้า	เราข้า	สูเจ้า	เขาเจ้า

Further reading

“ข้า” in Thai Dictionary Project (TDP) (UC Berkeley 1964) (plus additional data from the Royal Institute of Thailand (RI) and NECTEC's LEXITRON project (LEX)). Searchable online at SEAlang.net.