przyjaźnie

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -aʑɲɛ
• Syllabification: przy‧jaź‧nie

Inherited from Old Polish przyjaźnie. By surface analysis, przyjazny +‎ -ie. First attested in 1531.^[1]

przyjaźnie (comparative przyjaźniej, superlative najprzyjaźniej)

2. amicably, friendly (in an amicable, friendly manner)

   Synonyms: przychylnie, przyjacielsko, życzliwie

   Antonyms: nieprzyjaźnie, wrogo

   usposobiony przyjaźnie ― amicably inclined

   • 1535, M. Bielski, Żywoty filozofów‎^[1], page 7:

     [prawa Solona:] Niechciey panować, aleſzby pirwey był poddan panowaniu/ Radz nie zdradliwie ale proſcie á przijaznie.

     [laws of Solon:] Do not wish to rule, but first be subject to rule; Advise not treacherously, but simply and amicably.

     (średniopolski — Middle Polish)

   • 1563, Jan Mączyński, Lexicon [Lexicon]‎^[2] (overall work in Latin and Polish), quoted in SXVI, Królewiec: Typographus Ioannes Daubmannus, published 1564:

     [s. 117v, k. 1, l. 49–51] Familiāriter aliquem dīligere, Towárzisko y prziyáźnie á v przeymie^[sic] kogo miłowáć.
     [s. 231r, k. 1, l. 22–23] Amīcissime admonēs, Prziyáznie vpominaſz.

     [[s. 117v, k. 1, l. 49–51] Familiāriter aliquem dīligere, Towarzysko i przyjaźnie a uprzejmie kogo miłować.
     [s. 231r, k. 1, l. 22–23] Amīcissime admonēs, Przyjaźnie upominasz.]

     [s. 117v, k. 1, l. 49–51] Familiāriter aliquem dīligere, to cherish someone sociably and amicably or kindly.
     [s. 231r, k. 1, l. 22–23] Amīcissime admonēs, you admonish amicably.

     (średniopolski — Middle Polish)

   • 1641, Łukasz Opaliński, Rozmowa plebana z ziemianinem…‎^[3], page Dv:

     Ktora obietnicá/ gdy mu zá rozerwániem zgody y przyiáźniey z Pompeiuszem/ znowu negābātur [zaprzeczano] áżby woysko rozpráwiwszy venīret Maiōrum mōre [żeby przyszedł według zwyczaju przodków], niechćiał on popełnić ták grubego erroru, ále mocnie flāgi[tā]bat dēcrēta [domagał się dekretów] z tym się oświadczáiąc/ że Woyská puśćić niemogł áżby nádźieiá godnośći vczyniona, ziszczona byłá.

     Which promise, when after breaking the agreement and more amicably with Pompey, he was again denied that he would arrange for the army to come according to the custom of his ancestors, he did not want to commit such a grave error, but firmly demanded decrees declaring, that he could not let the army go so that the hope of dignity, would be fulfilled.

     (średniopolski — Middle Polish)

   • 1939, Rafał Malczewski, Od cepra do wariata‎^[4], Warszawa: Towarzystwo Wydawnicze „Rój”, →OCLC, →HathiTrust, page 25:

     Pije się kefir, czarną kawę i wygrzewa na słońcu, które teraz jest łaskawe i przyjaźnie oświeca ludzi wiedzy i nauki.

     People are drinking kefir, black coffee and bathe in the sun, which is now favourable and amicably enlightens the people of knowledge and science.

     (przenośnie, przenośnia — metaphorically, metaphor)

   • 2009, Marek Krajewski, Mariusz Czubaj, Róże cmentarne [Cemetery Roses] (Mroczna seria)‎^[5], 1. edition, Warszawa: W.A.B., published 2009, →ISBN, →OCLC, →OL, page 160, lines 21–22:

     Nie przejął się wrogim spojrzeniem. Uśmiechnął się do niej najprzyjaźniej, jak tylko umiał.

     He didn't bother with the evil look. He smiled to her as amicably, as he only could.

4. conducively, conveniently; auspiciously, prosperously, successfully (in an advantageous, favourable, propitious manner) [with dla (+ genitive) ‘for who/what’]

   Synonyms: dogodnie, korzystnie, pomyślnie, wygodnie

   urządzić przyjaźnie ― to furnish conveniently

   • [18]87 November 02, Eliza Orzeszkowa, Listy. Do literatów i ludzi nauki, volume II/1, Warszawa—Grodno: Towarzystwo im[ienia]. E[lizy]. Orzeszkowej oraz Instytut Wydawniczy Biblioteka Polska, published 1938, page 75:

     Prawdziwie szczęśliwą się czułam, czytając w ostatnim liście Pana, że pobyt i urządzenie się w Warszawie przyjaźnie się zapowiada i dla prac, i dla upodobań Pana.

     I felt truly happy, when I read in your last letter, that your stay and settlement in Warsaw promise prosperously both for your work, and for your preferences.

See the etymology of the corresponding lemma form.

przyjaźnie f

1. nominative/accusative/vocative plural of przyjaźń

• przyjaźnie in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• przyjaźnie in Polish dictionaries at PWN
• “przyjaźnie”, in Słownik gramatyczny języka polskiego [Grammatical Dictionary of Polish], 2022
• Paweł Kupiszewski (23 October 2020), “PRZYJAŹNIE”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
• Maria Renata Mayenowa; Stanisław Rospond; Witold Taszycki; Stefan Hrabec; Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023), “przyjaźnie”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1912), “przyjaźnie”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 5, Warsaw, page 296
• Aleksander Zdanowicz (1861), “przyjaźnie”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861, volume II, page 1290