خاتون

See also: حاتون

Arabic

Etymology

From Classical Persian (xātūn, “lady, noblewoman”).

Noun

خَاتُون • (ḵātūn) f (plural خَوَاتِين (ḵawātīn))

khatun, noblewoman

Declension

Declension of noun **خَاتُون** (ḵātūn)
singular	basic singular triptote
singular	indefinite	definite	construct
informal	خَاتُون ḵātūn	الْخَاتُون al-ḵātūn	خَاتُون ḵātūn
nominative	خَاتُونٌ ḵātūnun	الْخَاتُونُ al-ḵātūnu	خَاتُونُ ḵātūnu
accusative	خَاتُونًا ḵātūnan	الْخَاتُونَ al-ḵātūna	خَاتُونَ ḵātūna
genitive	خَاتُونٍ ḵātūnin	الْخَاتُونِ al-ḵātūni	خَاتُونِ ḵātūni
dual	indefinite	definite	construct
informal	خَاتُونَيْن ḵātūnayn	الْخَاتُونَيْن al-ḵātūnayn	خَاتُونَيْ ḵātūnay
nominative	خَاتُونَانِ ḵātūnāni	الْخَاتُونَانِ al-ḵātūnāni	خَاتُونَا ḵātūnā
accusative	خَاتُونَيْنِ ḵātūnayni	الْخَاتُونَيْنِ al-ḵātūnayni	خَاتُونَيْ ḵātūnay
genitive	خَاتُونَيْنِ ḵātūnayni	الْخَاتُونَيْنِ al-ḵātūnayni	خَاتُونَيْ ḵātūnay
plural	basic broken plural diptote
plural	indefinite	definite	construct
informal	خَوَاتِين ḵawātīn	الْخَوَاتِين al-ḵawātīn	خَوَاتِين ḵawātīn
nominative	خَوَاتِينُ ḵawātīnu	الْخَوَاتِينُ al-ḵawātīnu	خَوَاتِينُ ḵawātīnu
accusative	خَوَاتِينَ ḵawātīna	الْخَوَاتِينَ al-ḵawātīna	خَوَاتِينَ ḵawātīna
genitive	خَوَاتِينَ ḵawātīna	الْخَوَاتِينِ al-ḵawātīni	خَوَاتِينِ ḵawātīni

Chagatai

Alternative forms

حاتون (hatun)

Etymology

From Proto-Common Turkic *xātun (“queen”), compare Old Turkic 𐰴𐱃𐰆𐰣 (qt¹un¹ /⁠qatun⁠/, “queen”), Karakhanid قاتُونْ (qātūn, “noble woman”), Turkish kadın (“woman”).

Noun

خاتون • (ḫatun) (plural خاتونلار)

woman

Declension

Declension of خاتون (ḫatun)

	singular	plural
nominative	خاتون ḫatun	خاتونلار ḫatunlar
genitive	خاتوننینگ ḫatunnıng	خاتونلارنینگ ḫatunlarnıng
definite accusative	خاتوننی ḫatunnı	خاتونلارنی ḫatunlarnı
dative	خاتونغە ḫatunġa	خاتونلارغە ḫatunlarġa
ablative	خاتوندین ḫatundın	خاتونلاردین ḫatunlardın
locative	خاتوندە ḫatunda	خاتونلاردە ḫatunlarda

possessive forms
first person singular
	singular	plural
nominative	خاتونوم ḫatunum	خاتونلاروم ḫatunlarum
genitive	خاتونومنینگ ḫatunumnıng	خاتونلارومنینگ ḫatunlarumnıng
definite accusative	خاتونومنی ḫatunumnı	خاتونلارومنی ḫatunlarumnı
dative	خاتونومغە ḫatunumġa	خاتونلارومغە ḫatunlarumġa
ablative	خاتونومدین ḫatunumdın	خاتونلارومدین ḫatunlarumdın
locative	خاتونومدە ḫatunumda	خاتونلارومدە ḫatunlarumda
second person singular*
	singular	plural
nominative	خاتونونگ ḫatunung	خاتونلارونگ ḫatunlarung
genitive	خاتونونگنینگ ḫatunungnıng	خاتونلارونگنینگ ḫatunlarungnıng
definite accusative	خاتونونگنی ḫatunungnı	خاتونلارونگنی ḫatunlarungnı
dative	خاتونونگغە ḫatunungġa	خاتونلارونگغە ḫatunlarungġa
ablative	خاتونونگدین ḫatunungdın	خاتونلارونگدین ḫatunlarungdın
locative	خاتونونگدە ḫatunungda	خاتونلارونگدە ḫatunlarungda
third person singular
	singular	plural
nominative	خاتونی ḫatunı	خاتونلاری ḫatunları
genitive	خاتونینینگ ḫatunınıng	خاتونلارینینگ ḫatunlarınıng
definite accusative	خاتونینی ḫatunını	خاتونلارینی ḫatunlarını
dative	خاتونیغە ḫatunıġa	خاتونلاریغە ḫatunlarıġa
ablative	خاتونیدین ḫatunıdın	خاتونلاریدین ḫatunlarıdın
locative	خاتونیدە ḫatunıda	خاتونلاریدە ḫatunlarıda
first person plural
	singular	plural
nominative	خاتونومیز ḫatunumız	خاتونلارومیز ḫatunlarumız
genitive	خاتونومیزنینگ ḫatunumıznıng	خاتونلارومیزنینگ ḫatunlarumıznıng
definite accusative	خاتونومیزنی ḫatunumıznı	خاتونلارومیزنی ḫatunlarumıznı
dative	خاتونومیزغە ḫatunumızġa	خاتونلارومیزغە ḫatunlarumızġa
ablative	خاتونومیزدین ḫatunumızdın	خاتونلارومیزدین ḫatunlarumızdın
locative	خاتونومیزدە ḫatunumızda	خاتونلارومیزدە ḫatunlarumızda
second person plural*
	singular	plural
nominative	خاتونونگیز ḫatunungız	خاتونلارونگیز ḫatunlarungız
nominative	خاتونونگلار ḫatununglar	خاتونلارونگلار ḫatunlarunglar
genitive	خاتونونگیزنینگ ḫatunungıznıng	خاتونلارونگیزنینگ ḫatunlarungıznıng
genitive	خاتونونگلارنینگ ḫatununglarnıng	خاتونلارونگلارنینگ ḫatunlarunglarnıng
definite accusative	خاتونونگیزنی ḫatunungıznı	خاتونلارونگیزنی ḫatunlarungıznı
definite accusative	خاتونونگلارنی ḫatununglarnı	خاتونلارونگلارنی ḫatunlarunglarnı
dative	خاتونونگیزغە ḫatunungızġa	خاتونلارونگیزغە ḫatunlarungızġa
dative	خاتونونگلارغە ḫatununglarġa	خاتونلارونگلارغە ḫatunlarunglarġa
ablative	خاتونونگیزدین ḫatunungızdın	خاتونلارونگیزدین ḫatunlarungızdın
ablative	خاتونونگلاردین ḫatununglardın	خاتونلارونگلاردین ḫatunlarunglardın
locative	خاتونونگیزدە ḫatunungızda	خاتونلارونگیزدە ḫatunlarungızda
locative	خاتونونگلاردە ḫatununglarda	خاتونلارونگلاردە ḫatunlarunglarda
third person plural
	singular	plural
nominative	خاتونلاری ḫatunları	خاتونلاری ḫatunları
nominative	خاتونی ḫatunı	خاتونلاری ḫatunları
genitive	خاتونلارینینگ ḫatunlarınıng	خاتونلارینینگ ḫatunlarınıng
genitive	خاتونینینگ ḫatunınıng	خاتونلارینینگ ḫatunlarınıng
definite accusative	خاتونلارینی ḫatunlarını	خاتونلارینی ḫatunlarını
definite accusative	خاتونینی ḫatununglarnı	خاتونلارینی ḫatunlarunglarnı
dative	خاتونلاریغە ḫatunlarıġa	خاتونلاریغە ḫatunlarıġa
dative	خاتونیغە ḫatunıġa	خاتونلاریغە ḫatunlarıġa
ablative	خاتونلاریدین ḫatunlarıdın	خاتونلاریدین ḫatunlarıdın
ablative	خاتونیدین ḫatunıdın	خاتونلاریدین ḫatunlarıdın
locative	خاتونلاریدە ḫatunlarıda	خاتونلاریدە ḫatunlarıda
locative	خاتونیدە ḫatunıda	خاتونلاریدە ḫatunlarıda
*second person singular forms are informal, for polite second person singular forms use second person plural forms

Old Anatolian Turkish

Etymology

Borrowed from Persian (xâtun). Doublet of قادین (qadın).

Noun

خَاتُونْ • (ḫātūn)

noblewoman, lady, dame, queen
Synonym: قادین (qadın)

Descendants

Azerbaijani: xatın
Ottoman Turkish: خاتون (hatun)
- Turkish: hatun
- → Georgian: ხათუნა (xatuna)

Ottoman Turkish

Etymology

From Old Anatolian Turkish خاتون (ḫātūn), Persian (xâtun). Doublet of قادین (kadın).

Noun

خاتون • (hatun)

lady, dame
woman

Derived terms

گوزل خاتون (güzel hatun)

Descendants

Turkish: hatun
→ Georgian: ხათუნა (xatuna)

References

Redhouse, James W. (1890), “خاتون”, in A Turkish and English Lexicon‎^[1], Constantinople: A. H. Boyajian, page 818b
Kélékian, Diran (1911), “خاتون”, in Dictionnaire turc-français‎^[2] (in French), Constantinople: Mihran, page 525a

Persian

Etymology

Inherited from Manichaean Middle Persian 𐫑𐫀𐫎𐫇𐫗 (xʾṯwn /⁠xātūn⁠/, “lady, a Sogdian female title”), from Sogdian 𐼶𐼴𐽂𐼰𐼷𐼻𐼳 (γwtʾynh /⁠xwatēn, xutēn⁠/, “queen”) (or perhaps directly borrowed from Sogdian), from Proto-Iranian *hwatā́wniH, a feminine form of Proto-Iranian *hwatā́wā.

Related to خدا (xudā / xodâ), which was inherited, and to خدیو (xadēw / xadiv), which was borrowed from Bactrian χοαδηο (khoadēo, “lord”). Compare Old Turkic 𐰴𐱃𐰆𐰣 (qatun, “queen”), Proto-Common Turkic *xātun, Turkish kadın (“woman”) Turkish hatun (“lady, wife”), Karakhanid قاتُونْ (qātūn, “noble woman”), Iranian borrowings.

Pronunciation

(Classical Persian) IPA^(key): /xaː.ˈtuːn/

(Dari, formal) IPA^(key): [xɑː.t̪ʰúːn]
- (Kabuli) IPA^(key): [xɑː.t̪ʰúːn]
- (Hazaragi) IPA^(key): [xɔː.t̪ʰún]

(Iran, formal) IPA^(key): [xɒː.t̪ʰúːn]

(Tajik, formal) IPA^(key): [χɔ.t̪ʰún]

Readings
Classical reading^?	xātūn
Dari reading^?	xātūn
Iranian reading^?	xâtun
Tajik reading^?	xotun

Noun

خاتون • (xātūn / xâtun) (Tajik spelling хотун)

lady, matron
noblewoman

Descendants

→ Arabic: خاتون (ḵātūn)
→ Bengali: খাতুন (khatun)
→ Gujarati: ખાતૂન (khātūn)
→ Gulf Arabic: خاتون (ḵātūn, “female nurse”)
→ Middle Armenian: խաթուն (xatʻun)
- Armenian: խաթուն (xatʻun)
→ Old Anatolian Turkish: خاتون (ḫātūn)
- Azerbaijani: xatın
- Ottoman Turkish: خاتون (hatun)
  - Turkish: hatun
  - → Georgian: ხათუნა (xatuna)
→ Urdu: خاتون (xātūn)

Urdu

Etymology

Etymology tree

Classical Persian (xātūn)bor.

Urdu خاتُون (xātūn)

Borrowed from Classical Persian (xātūn).

Pronunciation

(Standard Urdu) IPA^(key): /xɑː.t̪uːn/
Audio: (file)
Rhymes: -uːn
Hyphenation: خا‧تون

Noun

خاتُون • (xātūn) f (formal plural خَواتِین (xavātīn), Hindi spelling ख़ातून)

lady
خَواتِین و حَضْرات ― xavātīn o hazrāt ― Ladies and gentlemen
first lady; khatun
noblewoman

References

“خاتون”, in اُردُو لُغَت (urdū luġat) (in Urdu), Ministry of Education: Government of Pakistan, 2017.
Qureshi, Bashir Ahmad (1971), “خاتون”, in Kitabistan's 20th Century Standard Dictionary‎, Lahore: Kitabistan Pub. Co.
Platts, John T. (1884), “خاتون”, in A dictionary of Urdu, classical Hindi, and English, London: W. H. Allen & Co.
“خاتون”, in ریخْتَہ لُغَت (rexta luġat) - Rekhta Dictionary [Urdu dictionary with meanings in Hindi & English], Noida, India: Rekhta Foundation, 2025.

Arabic

Etymology

Noun

Declension

Chagatai

Alternative forms

Etymology

Noun

Declension

Old Anatolian Turkish

Etymology

Noun

Descendants

Ottoman Turkish

Etymology

Noun

Derived terms

Descendants

References

Persian

Etymology

Pronunciation

Noun

Descendants

Further reading

Urdu

Etymology

Pronunciation

Noun

References