Jieqi

Istilah suria (atau jiéqì Cina ringkas: 节气; Cina tradisional: 節氣) ialah mana-mana satu daripada dua puluh empat tempoh dalam kalendar Cina lunisolar tradisional yang berkaitan dengan fenomena astronomi tertentu atau perubahan semula jadi yang ketara. Istilah-istilah ini terletak setiap 15° pada ekliptik dan digunakan untuk mengekalkan penyelarasan musim dalam kalendar lunisolar penting dalam masyarakat agraria. Ia juga digunakan untuk menentukan bulan bulan sisipan; bulan mana yang diulang bergantung kepada kedudukan Matahari.

Menurut Buku Dokumen, istilah pertama yang ditetapkan ialah Dongzhi (Solstis Musim Sejuk) oleh Adipati Zhou, ketika beliau mencari titik tengah geografi Dinasti Zhou Barat dengan mengukur panjang bayang matahari menggunakan alat purba 土圭 (tǔguī). Kemudian, empat istilah musim ditetapkan dan kemudiannya berkembang kepada lapan, sebelum kesemua 24 istilah suria dimasukkan ke dalam kalendar Cina melalui Kalendar Taichu pada tahun 104 SM.

Disebabkan kelajuan Matahari sepanjang ekliptik berubah mengikut jarak Bumi-Matahari, jumlah hari antara dua istilah suria berbeza sedikit sepanjang tahun (antara 15 hingga 16 hari). Setiap istilah suria terbahagi kepada tiga pentad, menjadikan jumlah keseluruhan sebanyak 72 pentad dalam setahun. Nama-nama pentad biasanya dikaitkan dengan fenomena biologi atau tumbuh-tumbuhan (fenologi) yang berlaku sewaktu tempoh tersebut.

Istilah suria berasal dari China, kemudian tersebar ke Korea, Vietnam, dan Jepun dalam lingkungan budaya Asia Timur. Meskipun dinamakan berdasarkan iklim di Dataran China Utara, ia tetap digunakan tanpa perubahan walaupun di wilayah beriklim berbeza seperti selatan China atau kawasan maritim Jepun.

Pada 1 Disember 2016, 24 istilah suria ini telah disenaraikan oleh UNESCO sebagai Warisan Budaya Tak Ketara.