ὀρύττω
Ancient Greek
Etymology
From Proto-Hellenic *orúťťō, from Proto-Indo-European *h₃rewk-.
Pronunciation
- (5th BCE Attic) IPA(key): /o.rýt.tɔː/
- (1st CE Egyptian) IPA(key): /oˈryt.to/
- (4th CE Koine) IPA(key): /oˈryt.to/
- (10th CE Byzantine) IPA(key): /oˈryt.to/
- (15th CE Constantinopolitan) IPA(key): /oˈri.to/
Verb
ὀρύττω • (orúttō)
- Attic form of ὀρύσσω (orússō)
- 50 CE – 150 CE, Achilles Tatius, Leucippe and Cleitophon 3.25.4:
- ὁ παῖς αὐτὸν ἐπὶ τὸν Νεῖλον φέρει, σχεδιάσας αὐτῷ καὶ τὴν ταφήν. Σμύρνης γὰρ βῶλον τῆς εὐωδεστάτης, ὅσον ἱκανὸν πρὸς ὄρνιθος ταφήν, ὀρύττει τε τῷ στόματι καὶ κοιλαίνει κατὰ μέσον, καὶ τὸ ὄρυγμα θήκη γίνεται τῷ νεκρῷ.
- ho paîs autòn epì tòn Neîlon phérei, skhediásas autōî kaì tḕn taphḗn. Smúrnēs gàr bôlon tês euōdestátēs, hóson hikanòn pròs órnithos taphḗn, orúttei te tōî stómati kaì koilaínei katà méson, kaì tò órugma thḗkē gínetai tōî nekrōî.
- (please add an English translation of this quotation)
- ὁ παῖς αὐτὸν ἐπὶ τὸν Νεῖλον φέρει, σχεδιάσας αὐτῷ καὶ τὴν ταφήν. Σμύρνης γὰρ βῶλον τῆς εὐωδεστάτης, ὅσον ἱκανὸν πρὸς ὄρνιθος ταφήν, ὀρύττει τε τῷ στόματι καὶ κοιλαίνει κατὰ μέσον, καὶ τὸ ὄρυγμα θήκη γίνεται τῷ νεκρῷ.
- 64 BCE – 24 CE, Strabo, Geography 15.1.37:
- κερκοπιθήκους δὲ μείζους τῶν μεγίστων κυνῶν, λευκοὺς πλὴν τοῦ προσώπου, τοῦτο δʼ εἶναι μέλαν, παρʼ ἄλλοις δʼ ἀνάπαλιν· τὰς δὲ κέρκους μείζους δυεῖν πηχέων· ἡμερωτάτους δὲ καὶ οὐ κακοήθεις περὶ ἐπιθέσεις καὶ κλοπάς. λίθους δʼ ὀρύττεσθαι λιβανόχρους γλυκυτέρους σύκων ἢ μέλιτος
- kerkopithḗkous dè meízous tôn megístōn kunôn, leukoùs plḕn toû prosṓpou, toûto d eînai mélan, par állois d anápalin; tàs dè kérkous meízous dueîn pēkhéōn; hēmerōtátous dè kaì ou kakoḗtheis perì epithéseis kaì klopás. líthous d orúttesthai libanókhrous glukutérous súkōn ḕ mélitos
- (please add an English translation of this quotation)
- κερκοπιθήκους δὲ μείζους τῶν μεγίστων κυνῶν, λευκοὺς πλὴν τοῦ προσώπου, τοῦτο δʼ εἶναι μέλαν, παρʼ ἄλλοις δʼ ἀνάπαλιν· τὰς δὲ κέρκους μείζους δυεῖν πηχέων· ἡμερωτάτους δὲ καὶ οὐ κακοήθεις περὶ ἐπιθέσεις καὶ κλοπάς. λίθους δʼ ὀρύττεσθαι λιβανόχρους γλυκυτέρους σύκων ἢ μέλιτος
- 95 CE – 165 CE, Appian, The Mithridatic 78:
- τούτων δʼ οἱ μὲν τοῖς Θεμισκυρίοις ἐπικαθήμενοι πύργους ἐπῆγον αὐτοῖς καὶ χώματα ἐχώννυον καὶ ὑπονόμους ὤρυττον, οὕτω δή τι μεγάλους ὡς ἐν αὐτοῖς ὑπὸ τὴν γῆν ἀλλήλοις κατὰ πλῆθος ἐπιχειρεῖν· καὶ οἱ Θεμισκύριοι ὀπὰς ἄνωθεν ἐς αὐτοὺς ὀρύττοντες, ἄρκτους τε καὶ θηρία ἕτερα καὶ σμήνη μελισσῶν ἐς τοὺς ἐργαζομένους ἐνέβαλλον
- toútōn d hoi mèn toîs Themiskuríois epikathḗmenoi púrgous epêgon autoîs kaì khṓmata ekhṓnnuon kaì huponómous ṓrutton, hoútō dḗ ti megálous hōs en autoîs hupò tḕn gên allḗlois katà plêthos epikheireîn; kaì hoi Themiskúrioi opàs ánōthen es autoùs orúttontes, árktous te kaì thēría hétera kaì smḗnē melissôn es toùs ergazoménous enéballon
- (please add an English translation of this quotation)
- τούτων δʼ οἱ μὲν τοῖς Θεμισκυρίοις ἐπικαθήμενοι πύργους ἐπῆγον αὐτοῖς καὶ χώματα ἐχώννυον καὶ ὑπονόμους ὤρυττον, οὕτω δή τι μεγάλους ὡς ἐν αὐτοῖς ὑπὸ τὴν γῆν ἀλλήλοις κατὰ πλῆθος ἐπιχειρεῖν· καὶ οἱ Θεμισκύριοι ὀπὰς ἄνωθεν ἐς αὐτοὺς ὀρύττοντες, ἄρκτους τε καὶ θηρία ἕτερα καὶ σμήνη μελισσῶν ἐς τοὺς ἐργαζομένους ἐνέβαλλον
- 430 BCE – 354 BCE, Xenophon, Ways and Means 4.4:
- καὶ γὰρ δὴ ὅταν μὲν ὀλίγοι ὀρύττωσι καὶ ζητῶσιν, ὀλίγα οἶμαι καὶ τὰ χρήματα εὑρίσκεται· ὅταν δὲ πολλοί, πολλαπλασία ἡ ἀργυρῖτις ἀναφαίνεται
- kaì gàr dḕ hótan mèn olígoi orúttōsi kaì zētôsin, olíga oîmai kaì tà khrḗmata heurísketai; hótan dè polloí, pollaplasía hē argurîtis anaphaínetai
- (please add an English translation of this quotation)
- καὶ γὰρ δὴ ὅταν μὲν ὀλίγοι ὀρύττωσι καὶ ζητῶσιν, ὀλίγα οἶμαι καὶ τὰ χρήματα εὑρίσκεται· ὅταν δὲ πολλοί, πολλαπλασία ἡ ἀργυρῖτις ἀναφαίνεται
- 428 BCE – 347 BCE, Plato, Laws 8.844b:
- ἀυδρία δὲ εἴ τισι τόποις σύμφυτος ἐκ γῆς τὰ ἐκ Διὸς ἰόντα ἀποστέγει νάματα, καὶ ἐλλείπει τῶν ἀναγκαίων πωμάτων, ὀρυττέτω μὲν ἐν τῷ αὑτοῦ χωρίῳ μέχρι τῆς κεραμίδος γῆς, ἐὰν δʼ ἐν τούτῳ τῷ βάθει μηδαμῶς ὕδατι προστυγχάνῃ, παρὰ τῶν γειτόνων ὑδρευέσθω μέχρι τοῦ ἀναγκαίου πώματος ἑκάστοις τῶν οἰκετῶν· ἐὰν δὲ διʼ ἀκριβείας ᾖ καὶ τοῖς γείτοσι, τάξιν τῆς ὑδρείας ταξάμενος παρὰ τοῖς ἀγρονόμοις, ταύτην ἡμέρας ἑκάστης κομιζόμενος, οὕτω κοινωνείτω τοῖς
- audría dè eí tisi tópois súmphutos ek gês tà ek Diòs iónta apostégei námata, kaì elleípei tôn anankaíōn pōmátōn, oruttétō mèn en tōî hautoû khōríōi mékhri tês keramídos gês, eàn d en toútōi tōî báthei mēdamôs húdati prostunkhánēi, parà tôn geitónōn hudreuésthō mékhri toû anankaíou pṓmatos hekástois tôn oiketôn; eàn dè di akribeías ēî kaì toîs geítosi, táxin tês hudreías taxámenos parà toîs agronómois, taútēn hēméras hekástēs komizómenos, hoútō koinōneítō toîs
- (please add an English translation of this quotation)
- ἀυδρία δὲ εἴ τισι τόποις σύμφυτος ἐκ γῆς τὰ ἐκ Διὸς ἰόντα ἀποστέγει νάματα, καὶ ἐλλείπει τῶν ἀναγκαίων πωμάτων, ὀρυττέτω μὲν ἐν τῷ αὑτοῦ χωρίῳ μέχρι τῆς κεραμίδος γῆς, ἐὰν δʼ ἐν τούτῳ τῷ βάθει μηδαμῶς ὕδατι προστυγχάνῃ, παρὰ τῶν γειτόνων ὑδρευέσθω μέχρι τοῦ ἀναγκαίου πώματος ἑκάστοις τῶν οἰκετῶν· ἐὰν δὲ διʼ ἀκριβείας ᾖ καὶ τοῖς γείτοσι, τάξιν τῆς ὑδρείας ταξάμενος παρὰ τοῖς ἀγρονόμοις, ταύτην ἡμέρας ἑκάστης κομιζόμενος, οὕτω κοινωνείτω τοῖς
- Anna Komnene, Alexiad 5.8:
- ἑκατέρωθεν γὰρ τῆς ἐρωτήσεως βόθρον ὤρυττε καὶ εἰς φρέαρ ἀποριῶν ἐνέβαλλε τὸν προσδιαλεγόμενον
- hekatérōthen gàr tês erōtḗseōs bóthron ṓrutte kaì eis phréar aporiôn enéballe tòn prosdialegómenon
- (please add an English translation of this quotation)
- ἑκατέρωθεν γὰρ τῆς ἐρωτήσεως βόθρον ὤρυττε καὶ εἰς φρέαρ ἀποριῶν ἐνέβαλλε τὸν προσδιαλεγόμενον
Conjugation
| number | singular | dual | plural | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| first | second | third | second | third | first | second | third | ||||||
| active | indicative | ὀρύττω | ὀρύττεις | ὀρύττει | ὀρύττετον | ὀρύττετον | ὀρύττομεν | ὀρύττετε | ὀρύττουσῐ(ν) | ||||
| subjunctive | ὀρύττω | ὀρύττῃς | ὀρύττῃ | ὀρύττητον | ὀρύττητον | ὀρύττωμεν | ὀρύττητε | ὀρύττωσῐ(ν) | |||||
| optative | ὀρύττοιμῐ | ὀρύττοις | ὀρύττοι | ὀρύττοιτον | ὀρυττοίτην | ὀρύττοιμεν | ὀρύττοιτε | ὀρύττοιεν | |||||
| imperative | ὄρυττε | ὀρυττέτω | ὀρύττετον | ὀρυττέτων | ὀρύττετε | ὀρυττόντων | |||||||
| middle/ passive |
indicative | ὀρύττομαι | ὀρύττῃ / ὀρύττει | ὀρύττεται | ὀρύττεσθον | ὀρύττεσθον | ὀρυττόμεθᾰ | ὀρύττεσθε | ὀρύττονται | ||||
| subjunctive | ὀρύττωμαι | ὀρύττῃ | ὀρύττηται | ὀρύττησθον | ὀρύττησθον | ὀρυττώμεθᾰ | ὀρύττησθε | ὀρύττωνται | |||||
| optative | ὀρυττοίμην | ὀρύττοιο | ὀρύττοιτο | ὀρύττοισθον | ὀρυττοίσθην | ὀρυττοίμεθᾰ | ὀρύττοισθε | ὀρύττοιντο | |||||
| imperative | ὀρύττου | ὀρυττέσθω | ὀρύττεσθον | ὀρυττέσθων | ὀρύττεσθε | ὀρυττέσθων | |||||||
| active | middle/passive | ||||||||||||
| infinitive | ὀρύττειν | ὀρύττεσθαι | |||||||||||
| participle | m | ὀρύττων | ὀρυττόμενος | ||||||||||
| f | ὀρύττουσᾰ | ὀρυττομένη | |||||||||||
| n | ὀρῦττον | ὀρυττόμενον | |||||||||||
| Notes: | This table gives Attic inflectional endings. For conjugation in dialects other than Attic, see Appendix:Ancient Greek dialectal conjugation.
| ||||||||||||
| number | singular | dual | plural | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| first | second | third | second | third | first | second | third | ||||||
| active | indicative | ὤρυττον | ὤρυττες | ὤρυττε(ν) | ὠρύττετον | ὠρυττέτην | ὠρύττομεν | ὠρύττετε | ὤρυττον | ||||
| middle/ passive |
indicative | ὠρυττόμην | ὠρύττου | ὠρύττετο | ὠρύττεσθον | ὠρυττέσθην | ὠρυττόμεθᾰ | ὠρύττεσθε | ὠρύττοντο | ||||
| Notes: | This table gives Attic inflectional endings. For conjugation in dialects other than Attic, see Appendix:Ancient Greek dialectal conjugation.
| ||||||||||||
References
- ὀρύττω, in ΛΟΓΕΙΟΝ [Logeion] Dictionaries for Ancient Greek and Latin (in English, French, Spanish, German, Dutch and Chinese), University of Chicago, since 2011