ღარღალაფს
Laz
Alternative forms
- ღარღალამს (ğarğalams)
Etymology
From ღარღალ- (ğarğal-) + -აფ (-ap) + -ს (-s).
Verb
ღარღალაფს • (ğarğalaps) (Latin spelling ğarğalaps) (Khopa, Chkhala, Akçakoca)
- to talk, to speak
- Synonyms: იხაპარს (ixap̌ars), ილაკირდაჲ (ilaǩirday), ისინაფამს (isinapams), იპარამითამს (ip̌aramitams)
- ალიქ ნა-ბღარღალაფ მუთუ ვარ-ნაგნეფს.
- alik na-bğarğalap mutu var-nagneps.
- Ali doesn't understand a word I say.
Conjugation
Conjugation of ოღარღალუ (oğarğalu) (from Khopa dialect) (see also Appendix:Laz verbs)
| verbal noun | ოღარღალუ (oğarğalu) | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| privative participle | უღარღალუ (uğarğalu) | ||||||
| verbal adjective | ოღარღალონი (oğarğaloni) or ოღარღალუში (oğarğaluşi) | ||||||
| participle | ღარღალერი (ğarğaleri) | ||||||
| person | singular | plural | |||||
| first | second | third | first | second | third | ||
| tenses / screeves | მა (ma) | სი (si) | ჰე (he) | ჩქუ (çku) | თქვა (tkva) | ჰენთეფე (hentepe) | |
| imperfective present | ბღარღალაფ (bğarğalap) | ღარღალაფ (ğarğalap) | ღარღალაფს (ğarğalaps) | ბღარღალაფთ (bğarğalapt) | ღარღალაფთ (ğarğalapt) | ღარღალაფან (ğarğalapan) | |
| imperfective past | ბღარღალაპტი (bğarğalap̌ťi) | ღარღალაპტი (ğarğalap̌ťi) | ღარღალაპტუ (ğarğalap̌ťu) | ბღარღალაპტით (bğarğalap̌ťit) | ღარღალაპტით (ğarğalap̌ťit) | ღარღალაპტეს (ğarğalap̌ťes) | |
| imperfective optative mood | ბღარღალაპტა (bğarğalap̌ťa) | ღარღალაპტა (ğarğalap̌ťa) | ღარღალაპტას (ğarğalap̌ťas) | ბღარღალაპტათ (bğarğalap̌ťat) | ღარღალაპტათ (ğarğalap̌ťat) | ღარღალაპტან (ğarğalap̌ťan) | |
| imperfective auditive | ღარღალაპტი რე (ğarğalap̌ťi re) | ღარღალაპტი (ğarğalap̌ťi) | ღარღალაპტუ (ğarğalap̌ťu) | ბღარღალაპტით (bğarğalap̌ťit) | ღარღალაპტით (ğarğalap̌ťit) | ღარღალაპტეს (ğarğalap̌ťes) | |
| imperfective votive mood | ბღარღალაფტიკო (bğarğalapťiǩo) | {{{p2}}}ღარღალაფტიკო ({{{p2}}}ğarğalapťiǩo) | ღარღალაფტუკო (ğarğalapťuǩo) | ბღარღალაფტიტკო (bğarğalapťiťǩo) | {{{p2}}}ღარღალაფტიტკო ({{{p2}}}ğarğalapťiťǩo) | ღარღალაფტესქო (ğarğalapťesko) | |
| simple perfective | ბღარღალი (bğarğali) | {{{p2}}}ღარღალი ({{{p2}}}ğarğali) | ღარღალუ (ğarğalu) | ბღარღალით (bğarğalit) | {{{p2}}}ღარღალით ({{{p2}}}ğarğalit) | ღარღალეს (ğarğales) | |
| perfective optative mood | ბღარღალა (bğarğala) | {{{p2}}}ღარღალა ({{{p2}}}ğarğala) | ღარღალას (ğarğalas) | ბღარღალათ (bğarğalat) | {{{p2}}}ღარღალათ ({{{p2}}}ğarğalat) | ღარღალან (ğarğalan) | |
| perfective auditive | ბღარღალი დორენ (bğarğali doren) | {{{p2}}}ღარღალი დორენ ({{{p2}}}ğarğali doren) | ღარღალუ დორენ (ğarğalu doren) | ბღარღალით დორენ (bğarğalit doren) | {{{p2}}}ღარღალით დორენ ({{{p2}}}ğarğalit doren) | ღარღალეს დორენ (ğarğales doren) | |
| pluperfect | ბღარღალი დორტუ (bğarğali dorťu) | {{{p2}}}ღარღალი დორტუ ({{{p2}}}ğarğali dorťu) | ღარღალუ დორტუ (ğarğalu dorťu) | ბღარღალით დორტუ (bğarğalit dorťu) | {{{p2}}}ღარღალით დორტუ ({{{p2}}}ğarğalit dorťu) | ღარღალეს დორტუ (ğarğales dorťu) | |
| perfective votive mood | ბღარღალიკო (bğarğaliǩo) | {{{p2}}}ღარღალიკო ({{{p2}}}ğarğaliǩo) | ღარღალუკო (ğarğaluǩo) | ბღარღალიტკო (bğarğaliťǩo) | {{{p2}}}ღარღალიტკო ({{{p2}}}ğarğaliťǩo) | ღარღალესქო (ğarğalesko) | |
| future | ბღარღალარე (bğarğalare) | {{{p2}}}ღარღალარე ({{{p2}}}ğarğalare) | ღარღალასენ (ğarğalasen) | ბღარღალათენ (bğarğalaten) | {{{p2}}}ღარღალათენ ({{{p2}}}ğarğalaten) | ღარღალანორენ (ğarğalanoren) | |
| future in the past | ბღარღალატი (bğarğalaťi) | {{{p2}}}ღარღალატი ({{{p2}}}ğarğalaťi) | ღარღალატუ (ğarğalaťu) | ბღარღალატით (bğarğalaťit) | {{{p2}}}ღარღალატით ({{{p2}}}ğarğalaťit) | ღარღალატეს (ğarğalaťes) | |
| imperative | - | ღარღალი (ğarğali) | - | - | ღარღალით (ğarğalit) | - | |
| prohibitive | - | მოთ ღარღალაფ (mot ğarğalap) | - | - | მოთ ღარღალაფთ (mot ğarğalapt) | - | |
| prohibitivo-optative | მოთ ბღარღალაფტა (mot bğarğalapťa) | მოთ {{{p2}}}ღარღალაფტა (mot {{{p2}}}ğarğalapťa) | მოთ ღარღალაფტას (mot ğarğalapťas) | მოთ ბღარღალაფტათ (mot bğarğalapťat) | მოთ {{{p2}}}ღარღალაფტათ (mot {{{p2}}}ğarğalapťat) | მოთ ღარღალაფტან (mot ğarğalapťan) | |
| imperfective potential | მაღარღალენ (mağarğalen) | გაღარღალენ (gağarğalen) | აღარღალენ (ağarğalen) | მაღარღალენან (mağarğalenan) | გაღარღალენან (gağarğalenan) | აღარღალენან (ağarğalenan) | |
| perfective potential | მაღარღალუ (mağarğalu) | გაღარღალუ (gağarğalu) | აღარღალუ (ağarğalu) | მაღარღალეს (mağarğales) | გაღარღალეს (gağarğales) | აღარღალეს (ağarğales) | |
| potential-optative | მაღარღალას (mağarğalas) | გაღარღალას (gağarğalas) | აღარღალას (ağarğalas) | მაღარღალან (mağarğalan) | გაღარღალან (gağarğalan) | აღარღალან (ağarğalan) | |
| potential-votive | მაღარღალატუკო (mağarğalaťuǩo) | გაღარღალატუკო (gağarğalaťuǩo) | აღარღალატუკო (ağarğalaťuǩo) | მაღარღალატესქო (mağarğalaťesko) | გაღარღალატესქო (gağarğalaťesko) | აღარღალატესქო (ağarğalaťesko) | |
| imperfective impersonal | იღარღალენ (iğarğalen) | ||||||
| perfective impersonal | იღარღალუ (iğarğalu) | ||||||
| impersonal-optative | იღარღალას (iğarğalas) | ||||||
| impersonal-votive | იღარღალატუკო (iğarğalaťuǩo) | ||||||
| experiential mood present tense | მიღარღალუნ (miğarğalun) | გიღარღალუნ (giğarğalun) | უღარღალუნ (uğarğalun) | მიღარღალუნან (miğarğalunan) | გიღარღალუნან (giğarğalunan) | უღარღალუნან (uğarğalunan) | |
| experiential mood past tense | მიღარღალუტუ (miğarğaluťu) | გიღარღალუტუ (giğarğaluťu) | უღარღალუტუ (uğarğaluťu) | მიღარღალუტეს (miğarğaluťes) | გიღარღალუტეს (giğarğaluťes) | უღარღალუტეს (uğarğaluťes) | |
| experiential-votive | მიღარღალუტუკო (miğarğaluťuǩo) | გიღარღალუტუკო (giğarğaluťuǩo) | უღარღალუტუკო (uğarğaluťuǩo) | მიღარღალუტესქო (miğarğaluťesko) | გიღარღალუტესქო (giğarğaluťesko) | უღარღალუტესქო (uğarğaluťesko) | |
Conjugation of ღარღალუა (ğarğalua) (from Chkhala dialect) (see also Appendix:Laz verbs)
| verbal noun | ღარღალუა (ğarğalua) | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| privative participle | უღარღალუა (uğarğalua) | ||||||
| verbal adjective | ოღარღალონი (oğarğaloni) or ღარღალუაში (ğarğaluaşi) | ||||||
| participle | ღარღალერი (ğarğaleri) | ||||||
| person | singular | plural | |||||
| first | second | third | first | second | third | ||
| tenses / screeves | მა (ma) | სი (si) | ჰე (he) | ჩქუ (çku) | თქვა (tkva) | ჰენთეფე (hentepe) | |
| imperfective present | ბღარღალაფ (bğarğalap) | ღარღალაფ (ğarğalap) | ღარღალაფს (ğarğalaps) | ბღარღალაფთ (bğarğalapt) | ღარღალაფთ (ğarğalapt) | ღარღალაფან (ğarğalapan) | |
| imperfective past | ბღარღალაპტი (bğarğalap̌ťi) | ღარღალაპტი (ğarğalap̌ťi) | ღარღალაპტუ (ğarğalap̌ťu) | ბღარღალაპტით (bğarğalap̌ťit) | ღარღალაპტით (ğarğalap̌ťit) | ღარღალაპტეს (ğarğalap̌ťes) | |
| imperfective optative mood | ბღარღალაპტა (bğarğalap̌ťa) | ღარღალაპტა (ğarğalap̌ťa) | ღარღალაპტას (ğarğalap̌ťas) | ბღარღალაპტათ (bğarğalap̌ťat) | ღარღალაპტათ (ğarğalap̌ťat) | ღარღალაპტან (ğarğalap̌ťan) | |
| imperfective auditive | ღარღალაპტერე (ğarğalap̌ťere) | ღარღალაპტი (ğarğalap̌ťi) | ღარღალაპტუ (ğarğalap̌ťu) | ბღარღალაპტით (bğarğalap̌ťit) | ღარღალაპტით (ğarğalap̌ťit) | ღარღალაპტეს (ğarğalap̌ťes) | |
| imperfective votive mood | ბღარღალაფტიკო (bğarğalapťiǩo) | {{{p2}}}ღარღალაფტიკო ({{{p2}}}ğarğalapťiǩo) | ღარღალაფტუკო (ğarğalapťuǩo) | ბღარღალაფტიტკო (bğarğalapťiťǩo) | {{{p2}}}ღარღალაფტიტკო ({{{p2}}}ğarğalapťiťǩo) | ღარღალაფტესქო (ğarğalapťesko) | |
| simple perfective | ბღარღალი (bğarğali) | {{{p2}}}ღარღალი ({{{p2}}}ğarğali) | ღარღალუ (ğarğalu) | ბღარღალით (bğarğalit) | {{{p2}}}ღარღალით ({{{p2}}}ğarğalit) | ღარღალეს (ğarğales) | |
| perfective optative mood | ბღარღალა (bğarğala) | {{{p2}}}ღარღალა ({{{p2}}}ğarğala) | ღარღალას (ğarğalas) | ბღარღალათ (bğarğalat) | {{{p2}}}ღარღალათ ({{{p2}}}ğarğalat) | ღარღალან (ğarğalan) | |
| perfective auditive | ბღარღალი დორენ (bğarğali doren) | {{{p2}}}ღარღალი დორენ ({{{p2}}}ğarğali doren) | ღარღალუ დორენ (ğarğalu doren) | ბღარღალით დორენ (bğarğalit doren) | {{{p2}}}ღარღალით დორენ ({{{p2}}}ğarğalit doren) | ღარღალეს დორენ (ğarğales doren) | |
| pluperfect | ბღარღალი დორტუ (bğarğali dorťu) | {{{p2}}}ღარღალი დორტუ ({{{p2}}}ğarğali dorťu) | ღარღალუ დორტუ (ğarğalu dorťu) | ბღარღალით დორტუ (bğarğalit dorťu) | {{{p2}}}ღარღალით დორტუ ({{{p2}}}ğarğalit dorťu) | ღარღალეს დორტუ (ğarğales dorťu) | |
| perfective votive mood | ბღარღალიკო (bğarğaliǩo) | {{{p2}}}ღარღალიკო ({{{p2}}}ğarğaliǩo) | ღარღალუკო (ğarğaluǩo) | ბღარღალიტკო (bğarğaliťǩo) | {{{p2}}}ღარღალიტკო ({{{p2}}}ğarğaliťǩo) | ღარღალესქო (ğarğalesko) | |
| future | ბღარღალარე (bğarğalare) | {{{p2}}}ღარღალარე ({{{p2}}}ğarğalare) | ღარღალასენ (ğarğalasen) | ბღარღალათენ (bğarğalaten) | {{{p2}}}ღარღალათენ ({{{p2}}}ğarğalaten) | ღარღალანორენ (ğarğalanoren) | |
| future in the past | ბღარღალატი (bğarğalaťi) | {{{p2}}}ღარღალატი ({{{p2}}}ğarğalaťi) | ღარღალატუ (ğarğalaťu) | ბღარღალატით (bğarğalaťit) | {{{p2}}}ღარღალატით ({{{p2}}}ğarğalaťit) | ღარღალატეს (ğarğalaťes) | |
| imperative | - | ღარღალი (ğarğali) | - | - | ღარღალით (ğarğalit) | - | |
| prohibitive | - | მოთ ღარღალაფ (mot ğarğalap) | - | - | მოთ ღარღალაფთ (mot ğarğalapt) | - | |
| prohibitivo-optative | მოთ ბღარღალაფტა (mot bğarğalapťa) | მოთ {{{p2}}}ღარღალაფტა (mot {{{p2}}}ğarğalapťa) | მოთ ღარღალაფტას (mot ğarğalapťas) | მოთ ბღარღალაფტათ (mot bğarğalapťat) | მოთ {{{p2}}}ღარღალაფტათ (mot {{{p2}}}ğarğalapťat) | მოთ ღარღალაფტან (mot ğarğalapťan) | |
| imperfective potential | მაღარღალენ (mağarğalen) | გაღარღალენ (gağarğalen) | აღარღალენ (ağarğalen) | მაღარღალენან (mağarğalenan) | გაღარღალენან (gağarğalenan) | აღარღალენან (ağarğalenan) | |
| perfective potential | მაღარღალუ (mağarğalu) | გაღარღალუ (gağarğalu) | აღარღალუ (ağarğalu) | მაღარღალეს (mağarğales) | გაღარღალეს (gağarğales) | აღარღალეს (ağarğales) | |
| potential-optative | მაღარღალას (mağarğalas) | გაღარღალას (gağarğalas) | აღარღალას (ağarğalas) | მაღარღალან (mağarğalan) | გაღარღალან (gağarğalan) | აღარღალან (ağarğalan) | |
| potential-votive | მაღარღალატუკო (mağarğalaťuǩo) | გაღარღალატუკო (gağarğalaťuǩo) | აღარღალატუკო (ağarğalaťuǩo) | მაღარღალატესქო (mağarğalaťesko) | გაღარღალატესქო (gağarğalaťesko) | აღარღალატესქო (ağarğalaťesko) | |
| imperfective impersonal | იღარღალენ (iğarğalen) | ||||||
| perfective impersonal | იღარღალუ (iğarğalu) | ||||||
| impersonal-optative | იღარღალას (iğarğalas) | ||||||
| impersonal-votive | იღარღალატუკო (iğarğalaťuǩo) | ||||||
| experiential mood present tense | მიღარღალუნ (miğarğalun) | გიღარღალუნ (giğarğalun) | უღარღალუნ (uğarğalun) | მიღარღალუნან (miğarğalunan) | გიღარღალუნან (giğarğalunan) | უღარღალუნან (uğarğalunan) | |
| experiential mood past tense | მიღარღალუტუ (miğarğaluťu) | გიღარღალუტუ (giğarğaluťu) | უღარღალუტუ (uğarğaluťu) | მიღარღალუტეს (miğarğaluťes) | გიღარღალუტეს (giğarğaluťes) | უღარღალუტეს (uğarğaluťes) | |
| experiential-votive | მიღარღალუტუკო (miğarğaluťuǩo) | გიღარღალუტუკო (giğarğaluťuǩo) | უღარღალუტუკო (uğarğaluťuǩo) | მიღარღალუტესქო (miğarğaluťesko) | გიღარღალუტესქო (giğarğaluťesko) | უღარღალუტესქო (uğarğaluťesko) | |
Further reading
- Kojima, Gôichi (2012–), “ğarğalams/ ğarğalaps/ ğarğals”, in Temel Lazca-Türkçe Sözlük Taslağı[1] (in Turkish)
- Bucaklişi, İsmail Avcı; Uzunhasanoğlu, Hasan; Aleksiva, Irfan (2007), “oğarğalu”, in Büyük Lazca Sözlük / Didi Lazuri Nenapuna [Great Laz Dictionary] (in Turkish), Istanbul: Chiviyazıları, page 677a