chyży
See also: Chyży
Polish
Alternative forms
Etymology
Uncertain. Perhaps inherited from Proto-Slavic *x(v)yžь, from *xvyzati. Previously considered a borrowing from East Slavic. Compare Ukrainian хи́жий (xýžyj).
Pronunciation
Adjective
chyży (comparative chyższy, derived adverb chyżo)
- (literary) swift, fast, quick
- 2008, Scriptores: pamięć, miejsce, obecność[1], Ośrodek "Brama Grodzka", page 52:
- Samochodów w ulicach lot chyży
- The swift flight of cars on the streets
- 2019, Sarah J. Maas, translated by Marcin Mortka, Królestwo popiołów[2], Foksal, chapter 6:
- [...] przeistoczył się tego poranka w sokoła i leciał chyżo przed nimi, aż coś zapewno przyciągnęło jego uwagę, gdyż odbił w bok, przemknął obok nich i runął w stronę ziemi.
- ... he'd transformed into a falcon that morning and was flying swiftly before them, until something presumably drew his attention, since he turned to the side, flashed by them, and dove toward the ground.
- 2020, Bernard Cornwell, Wojownicy burzy:
- - Przypływ wam pomoże, woda wówczas dobrze przybiera, ale Vidarr ma rację. Prąd poniesie łódź niczym wiatr, panie. Jest chyży jak jeleń.
- The current will help you — the water rises then — but Vidarr is right. The current will carry the ship like the wind, sir. It's as swift as a deer.
- 2023, Michał Gołkowski, Obsydianowy Motyl[3], Fabryka Słów, archived from the original on 16 August 2025, chapter 6:
- Chyżo, zbierzcie wszystko, co potrzebne dla waszych nowych panów!
- Quickly, collect everything that is needed by our new lords!
- (literary) willing, eager
Declension
Declension of chyży (hard)
| singular | plural | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| masculine animate | masculine inanimate | feminine | neuter | virile (= masculine personal) | non-virile | |
| nominative/ |
chyży | chyża | chyże | chyży | chyże | |
| genitive | chyżego | chyżej | chyżego | chyżych | ||
| dative | chyżemu | chyżej | chyżemu | chyżym | ||
| accusative | chyżego | chyży | chyżą | chyże | chyżych | chyże |
| instrumental | chyżym | chyżą | chyżym | chyżymi | ||
| locative | chyżym | chyżej | chyżym | chyżych | ||
Derived terms
adjective
- chyżolotny
noun
- chyżość