amhairc

Irish

Pronunciation

  • (Munster) IPA(key): /ˈɑvˠəɾʲc/
  • (Connacht) IPA(key): /ˈafˠəɾʲc/, (Cois Fharraige) [ˈaːfˠəɾʲc] ~ [ˈaːfˠɾˠɪc]; /ˈɑu.əɾʲc/
  • (Ulster) IPA(key): /ˈãuwəɾʲc/[1], /ˈəuɾʲc/, /ˈuːwəɾʲc/

Noun

amhairc m

  1. inflection of amharc:
    1. vocative/genitive singular
    2. nominative/dative plural

Verb

amhairc (present analytic amhairceann, future analytic amhaircfidh, verbal noun amharc, past participle amhaircthe)

  1. nonstandard form of amharc (“to look, see”)

Conjugation

conjugation of amhairc (first conjugation – B)
verbal noun amharc
past participle amhaircthe
tense singular plural relative autonomous
first second third first second third
indicative
present amhaircim amhairceann tú;
amhaircir† 		amhairceann sé, sí amhaircimid amhairceann sibh amhairceann siad;
amhaircid† 		a amhairceann; a amhairceas /
a n-amhairceann* 		amhairctear
past d'amhairc mé; d'amhairceas /
amhairc mé‡; amhairceas‡ 		d'amhairc tú; d'amhaircis /
amhairc tú‡; amhaircis‡ 		d'amhairc sé, sí /
amhairc sé, sí‡ 		d'amhairceamar; d'amhairc muid /
amhairceamar‡; amhairc muid‡ 		d'amhairc sibh; d'amhairceabhair /
amhairc sibh‡; amhairceabhair‡ 		d'amhairc siad; d'amhairceadar /
amhairc siad; amhairceadar‡ 		a d'amhairc /
ar amhairc* 		amhairceadh;
hamhairceadh†
past habitual d'amhaircinn /
amhaircinn‡; n-amhaircinn‡‡ 		d'amhaircteá /
amhaircteá‡; n-amhaircteᇇ 		d'amhairceadh sé, sí /
amhairceadh sé, sí‡; n-amhairceadh sé, s퇇 		d'amhaircimis; d'amhairceadh muid /
amhaircimis‡; amhairceadh muid‡; n-amhaircimis‡‡; n-amhairceadh muid‡‡ 		d'amhairceadh sibh /
amhairceadh sibh‡; n-amhairceadh sibh‡‡ 		d'amhaircidís; d'amhairceadh siad /
amhaircidís‡; amhairceadh siad‡; n-amhaircidís‡‡; n-amhairceadh siad‡‡ 		a d'amhairceadh /
a n-amhairceadh* 		d'amhairctí /
amhairctí‡; n-amhairct퇇
future amhaircfidh mé;
amhaircfead 		amhaircfidh tú;
amhaircfir† 		amhaircfidh sé, sí amhaircfimid;
amhaircfidh muid 		amhaircfidh sibh amhaircfidh siad;
amhaircfid† 		a amhaircfidh; a amhaircfeas /
a n-amhaircfidh* 		amhaircfear
conditional d'amhaircfinn / amhaircfinn‡; n-amhaircfinn‡‡ d'amhaircfeá / amhaircfeá‡; n-amhaircfeᇇ d'amhaircfeadh sé, sí / amhaircfeadh sé, sí‡; n-amhaircfeadh sé, s퇇 d'amhaircfimis; d'amhaircfeadh muid / amhaircfimis‡; amhaircfeadh muid‡; n-amhaircfimis‡‡; n-amhaircfeadh muid‡‡ d'amhaircfeadh sibh / amhaircfeadh sibh‡; n-amhaircfeadh sibh‡‡ d'amhaircfidís; d'amhaircfeadh siad / amhaircfidís‡; amhaircfeadh siad‡; n-amhaircfidís‡‡; n-amhaircfeadh siad‡‡ a d'amhaircfeadh /
a n-amhaircfeadh* 		d'amhaircfí / amhaircfí‡; n-amhaircf퇇
subjunctive
present go n-amhairce mé;
go n-amhaircead† 		go n-amhairce tú;
go n-amhaircir† 		go n-amhairce sé, sí go n-amhaircimid;
go n-amhairce muid 		go n-amhairce sibh go n-amhairce siad;
go n-amhaircid† 		— go n-amhairctear
past dá n-amhaircinn dá n-amhaircteá dá n-amhairceadh sé, sí dá n-amhaircimis;
dá n-amhairceadh muid 		dá n-amhairceadh sibh dá n-amhaircidís;
dá n-amhairceadh siad 		— dá n-amhairctí
imperative
– amhaircim amhairc amhairceadh sé, sí amhaircimis amhaircigí;
amhaircidh† 		amhaircidís — amhairctear

*indirect relative
† archaic or dialect form
‡ dependent form
‡‡ dependent form used with particles that trigger eclipsis (except an)

Mutation

Mutated forms of amhairc
radical eclipsis with h-prothesis with t-prothesis
amhairc n-amhairc hamhairc not applicable

Note: Certain mutated forms of some words can never occur in standard Modern Irish.
All possible mutated forms are displayed for convenience.

References

  1. ^ Quiggin, E. C. (1906), A Dialect of Donegal, Cambridge University Press, page 202

Scottish Gaelic

Etymology

From Old Irish amarcaid (“sees, beholds, views”, verb), from amarc m (“act of looking at; faculty of sight; object of sight, view, prospect”).

Verb

amhairc (past dh'amhairc, future amhaircidh, verbal noun amharc, past participle amhaircte)

  1. look, observe, behold, see

Conjugation

Conjugation of amhairc (regular)
stem amhairc
verbal noun amharc
past participle amhaircte
singular plural impersonal
first second third m/f first second third
independent past dh'amhairc mi dh'amhairc thu dh'amhairc e/i dh'amhairc sinn dh'amhairc sibh dh'amhairc iad dh'amhairceadh
future amhaircidh mi amhaircidh tu amhaircidh e/i amhaircidh sinn amhaircidh sibh amhaircidh iad amhaircear
amhairctear
conditional dh'amhaircinn dh'amhairceadh tu dh'amhairceadh e/i dh'amhairceamaid
dh'amhairceadh sinn 		dh'amhairceadh sibh dh'amhairceadh iad dh'amhaircteadh
dh'amhaircist1
dh'amhairciste1
negative past cha do dh'amhairc mi cha do dh'amhairc thu cha do dh'amhairc e/i cha do dh'amhairc sinn cha do dh'amhairc sibh cha do dh'amhairc iad cha do dh'amhairceadh
future chan amhairc mi chan amhairc thu chan amhairc e/i chan amhairc sinn chan amhairc sibh chan amhairc iad chan amhaircear
chan amhairctear
conditional chan amhaircinn chan amhairceadh tu chan amhairceadh e/i chan amhairceamaid
chan amhairceadh sinn 		chan amhairceadh sibh chan amhairceadh iad chan amhaircteadh
chan amhaircist1
chan amhairciste1
affirmative
interrogative 		past an do dh'amhairc mi? an do dh'amhairc thu? an do dh'amhairc e/i? an do dh'amhairc sinn? an do dh'amhairc sibh? an do dh'amhairc iad? an do dh'amhairceadh?
future an amhairc mi? an amhairc thu? an amhairc e/i? an amhairc sinn? an amhairc sibh? an amhairc iad? an amhaircear?
an amhairctear?
conditional an amhaircinn? an amhairceadh tu? an amhairceadh e/i? an amhairceamaid?
an amhairceadh sinn? 		an amhairceadh sibh? an amhairceadh iad? an amhaircteadh?
an amhaircist?1
an amhairciste?1
negative
interrogative 		past nach do dh'amhairc mi? nach do dh'amhairc thu? nach do dh'amhairc e/i? nach do dh'amhairc sinn? nach do dh'amhairc sibh? nach do dh'amhairc iad? nach do dh'amhairceadh?
future nach amhairc mi? nach amhairc thu? nach amhairc e/i? nach amhairc sinn? nach amhairc sibh? nach amhairc iad? nach amhaircear?
nach amhairctear?
conditional nach amhaircinn? nach amhairceadh tu? nach amhairceadh e/i? nach amhairceamaid?
nach amhairceadh sinn? 		nach amhairceadh sibh? nach amhairceadh iad? nach amhaircteadh?
nach amhaircist?1
nach amhairciste?1
relative
future 		affirmative (ma) dh'amhairceas mi (ma) dh'amhairceas thu (ma) dh'amhairceas e/i (ma) dh'amhairceas sinn (ma) dh'amhairceas sibh (ma) dh'amhairceas iad (ma) dh'amhaircear
negative (mur) amhairc mi (mur) amhairc thu (mur) amhairc e/i (mur) amhairc sinn (mur) amhairc sibh (mur) amhairc iad (mur) amhaircear
(mur) amhairctear
imperative amhairceam amhairc amhairceadh e/i amhairceamaid amhaircibh amhairceadh iad amhaircear
amhairctear

1 Lewis dialect form

Synonyms

Derived terms

References

  • Edward Dwelly (1911), “amhairc”, in Faclair Gàidhlig gu Beurla le Dealbhan [The Illustrated Gaelic–English Dictionary]‎[1], 10th edition, Edinburgh: Birlinn Limited, →ISBN
  • Gregory Toner, Sharon Arbuthnot, Máire Ní Mhaonaigh, Marie-Luise Theuerkauf, Dagmar Wodtko, editors (2019), “amarcaid”, in eDIL: Electronic Dictionary of the Irish Language
This article is issued from Wiktionary. The text is available under Creative Commons Attribution-Share Alike 4.0 unless otherwise noted. Additional terms may apply for the media files.