स्थूर
Sanskrit
Alternative scripts
Alternative scripts
- স্থূৰ (Assamese script)
- ᬲ᭄ᬣᬹᬭ (Balinese script)
- স্থূর (Bengali script)
- 𑰭𑰿𑰞𑰳𑰨 (Bhaiksuki script)
- 𑀲𑁆𑀣𑀽𑀭 (Brahmi script)
- သ္ထူရ (Burmese script)
- સ્થૂર (Gujarati script)
- ਸ੍ਥੂਰ (Gurmukhi script)
- 𑌸𑍍𑌥𑍂𑌰 (Grantha script)
- ꦱ꧀ꦡꦹꦫ (Javanese script)
- 𑂮𑂹𑂟𑂴𑂩 (Kaithi script)
- ಸ್ಥೂರ (Kannada script)
- ស្ថូរ (Khmer script)
- ສ຺ຖູຣ (Lao script)
- സ്ഥൂര (Malayalam script)
- ᠰᡨᡠᡠᡵᠠ (Manchu script)
- 𑘭𑘿𑘞𑘴𑘨 (Modi script)
- ᠰᠲᠤᠤᠷᠠ᠋ (Mongolian script)
- 𑧍𑧠𑦾𑧕𑧈 (Nandinagari script)
- 𑐳𑑂𑐠𑐹𑐬 (Newa script)
- ସ୍ଥୂର (Odia script)
- ꢱ꣄ꢢꢹꢬ (Saurashtra script)
- 𑆱𑇀𑆡𑆷𑆫 (Sharada script)
- 𑖭𑖿𑖞𑖳𑖨 (Siddham script)
- ස්ථූර (Sinhalese script)
- 𑪁 𑪙𑩬𑩒𑩛𑩼 (Soyombo script)
- 𑚨𑚶𑚚𑚱𑚤 (Takri script)
- ஸ்தூ²ர (Tamil script)
- స్థూర (Telugu script)
- สฺถูร (Thai script)
- སྠཱུ་ར (Tibetan script)
- 𑒮𑓂𑒟𑒴𑒩 (Tirhuta script)
- 𑨰𑩇𑨚𑨃𑨊𑨫 (Zanabazar Square script)
Etymology
From Proto-Indo-European *stuh₂-ró-, from *stewh₂- (zero-grade *stuh₂-; compare स्थविर (sthavira)), a metathetic variant of *steh₂w-, *sth₂u-, itself a w-extension of Proto-Indo-European *steh₂- (“to stand”); suffixed with *-rós.[1] Aspirated -th- resulted from contamination with the original stem in *sth₂u-. Cognate with the Avestan element *𐬯𐬙𐬏𐬭𐬀 (*stūra) (in proper names like 𐬞𐬀𐬌𐬭𐬌𐬱𐬙𐬏𐬭𐬀 (pairištūra)), English stour, German stur (“stubborn”). Doublet of स्थूल (sthūla).
Pronunciation
- (Vedic) IPA(key): /stʰúː.ɾɐ/
- (Classical Sanskrit) IPA(key): /s̪t̪ʰuː.ɾɐ/
Adjective
स्थूर • (sthūrá) stem
Declension
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | स्थूरः (sthūráḥ) | स्थूरौ (sthūráu) स्थूरा¹ (sthūrā́¹) |
स्थूराः (sthūrā́ḥ) स्थूरासः¹ (sthūrā́saḥ¹) |
| accusative | स्थूरम् (sthūrám) | स्थूरौ (sthūráu) स्थूरा¹ (sthūrā́¹) |
स्थूरान् (sthūrā́n) |
| instrumental | स्थूरेण (sthūréṇa) | स्थूराभ्याम् (sthūrā́bhyām) | स्थूरैः (sthūráiḥ) स्थूरेभिः¹ (sthūrébhiḥ¹) |
| dative | स्थूराय (sthūrā́ya) | स्थूराभ्याम् (sthūrā́bhyām) | स्थूरेभ्यः (sthūrébhyaḥ) |
| ablative | स्थूरात् (sthūrā́t) | स्थूराभ्याम् (sthūrā́bhyām) | स्थूरेभ्यः (sthūrébhyaḥ) |
| genitive | स्थूरस्य (sthūrásya) | स्थूरयोः (sthūráyoḥ) | स्थूराणाम् (sthūrā́ṇām) |
| locative | स्थूरे (sthūré) | स्थूरयोः (sthūráyoḥ) | स्थूरेषु (sthūréṣu) |
| vocative | स्थूर (sthū́ra) | स्थूरौ (sthū́rau) स्थूरा¹ (sthū́rā¹) |
स्थूराः (sthū́rāḥ) स्थूरासः¹ (sthū́rāsaḥ¹) |
- ¹Vedic
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | स्थूरा (sthūrā́) | स्थूरे (sthūré) | स्थूराः (sthūrā́ḥ) |
| accusative | स्थूराम् (sthūrā́m) | स्थूरे (sthūré) | स्थूराः (sthūrā́ḥ) |
| instrumental | स्थूरया (sthūráyā) स्थूरा¹ (sthūrā́¹) |
स्थूराभ्याम् (sthūrā́bhyām) | स्थूराभिः (sthūrā́bhiḥ) |
| dative | स्थूरायै (sthūrā́yai) | स्थूराभ्याम् (sthūrā́bhyām) | स्थूराभ्यः (sthūrā́bhyaḥ) |
| ablative | स्थूरायाः (sthūrā́yāḥ) स्थूरायै² (sthūrā́yai²) |
स्थूराभ्याम् (sthūrā́bhyām) | स्थूराभ्यः (sthūrā́bhyaḥ) |
| genitive | स्थूरायाः (sthūrā́yāḥ) स्थूरायै² (sthūrā́yai²) |
स्थूरयोः (sthūráyoḥ) | स्थूराणाम् (sthūrā́ṇām) |
| locative | स्थूरायाम् (sthūrā́yām) | स्थूरयोः (sthūráyoḥ) | स्थूरासु (sthūrā́su) |
| vocative | स्थूरे (sthū́re) | स्थूरे (sthū́re) | स्थूराः (sthū́rāḥ) |
- ¹Vedic
- ²Brāhmaṇas
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | स्थूरम् (sthūrám) | स्थूरे (sthūré) | स्थूराणि (sthūrā́ṇi) स्थूरा¹ (sthūrā́¹) |
| accusative | स्थूरम् (sthūrám) | स्थूरे (sthūré) | स्थूराणि (sthūrā́ṇi) स्थूरा¹ (sthūrā́¹) |
| instrumental | स्थूरेण (sthūréṇa) | स्थूराभ्याम् (sthūrā́bhyām) | स्थूरैः (sthūráiḥ) स्थूरेभिः¹ (sthūrébhiḥ¹) |
| dative | स्थूराय (sthūrā́ya) | स्थूराभ्याम् (sthūrā́bhyām) | स्थूरेभ्यः (sthūrébhyaḥ) |
| ablative | स्थूरात् (sthūrā́t) | स्थूराभ्याम् (sthūrā́bhyām) | स्थूरेभ्यः (sthūrébhyaḥ) |
| genitive | स्थूरस्य (sthūrásya) | स्थूरयोः (sthūráyoḥ) | स्थूराणाम् (sthūrā́ṇām) |
| locative | स्थूरे (sthūré) | स्थूरयोः (sthūráyoḥ) | स्थूरेषु (sthūréṣu) |
| vocative | स्थूर (sthū́ra) | स्थूरे (sthū́re) | स्थूराणि (sthū́rāṇi) स्थूरा¹ (sthū́rā¹) |
- ¹Vedic
Noun
स्थूर • (sthūra) stem, m
Declension
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | स्थूरः (sthūraḥ) | स्थूरौ (sthūrau) स्थूरा¹ (sthūrā¹) |
स्थूराः (sthūrāḥ) स्थूरासः¹ (sthūrāsaḥ¹) |
| accusative | स्थूरम् (sthūram) | स्थूरौ (sthūrau) स्थूरा¹ (sthūrā¹) |
स्थूरान् (sthūrān) |
| instrumental | स्थूरेण (sthūreṇa) | स्थूराभ्याम् (sthūrābhyām) | स्थूरैः (sthūraiḥ) स्थूरेभिः¹ (sthūrebhiḥ¹) |
| dative | स्थूराय (sthūrāya) | स्थूराभ्याम् (sthūrābhyām) | स्थूरेभ्यः (sthūrebhyaḥ) |
| ablative | स्थूरात् (sthūrāt) | स्थूराभ्याम् (sthūrābhyām) | स्थूरेभ्यः (sthūrebhyaḥ) |
| genitive | स्थूरस्य (sthūrasya) | स्थूरयोः (sthūrayoḥ) | स्थूराणाम् (sthūrāṇām) |
| locative | स्थूरे (sthūre) | स्थूरयोः (sthūrayoḥ) | स्थूरेषु (sthūreṣu) |
| vocative | स्थूर (sthūra) | स्थूरौ (sthūrau) स्थूरा¹ (sthūrā¹) |
स्थूराः (sthūrāḥ) स्थूरासः¹ (sthūrāsaḥ¹) |
- ¹Vedic
References
- ^ Mayrhofer, Manfred (1996), Etymologisches Wörterbuch des Altindoarischen [Etymological Dictionary of Old Indo-Aryan][1] (in German), volume 2, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, pages 768-69
Further reading
- “स्थूर” in Carl Cappeller, A Sanskrit–English Dictionary: Based upon the St. Petersburg Lexicons, Strasbourg: Karl J. Trübner, 1891, →OCLC, page 644, column 1.
- Arthur Anthony Macdonell (1893), “स्थूर”, in A practical Sanskrit dictionary with transliteration, accentuation, and etymological analysis throughout, London: Oxford University Press, page 366
- Monier Williams (1899), “स्थूर”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 1265, column 3.
