सम
Hindi
Etymology
Inherited from Sanskrit सम (sama), from Proto-Indo-Iranian *samHás, from Proto-Indo-European *somHós (“same”). Doublet of हम (ham), a Persian borrowing. Cognate of English same.
Pronunciation
- (Delhi) IPA(key): /səm/, [sɐ̃m]
Adjective
सम • (sam) (indeclinable, Urdu spelling سم)
- same
- even, equal
- समकोण ― samkoṇ ― right angle
- homogeneous
- (arithmetic) even (divisible by two)
- Antonym: विषम (viṣam)
Derived terms
Pali
Alternative forms
Alternative scripts
Adjective
सम
- Devanagari script form of sama
Declension
Declension table of "सम" (masculine)
| Case \ Number | Singular | Plural |
|---|---|---|
| Nominative (first) | समो (samo) | समा (samā) |
| Accusative (second) | समं (samaṃ) | समे (same) |
| Instrumental (third) | समेन (samena) | समेहि (samehi) or समेभि (samebhi) |
| Dative (fourth) | समस्स (samassa) or समाय (samāya) or समत्थं (samatthaṃ) | समानं (samānaṃ) |
| Ablative (fifth) | समस्मा (samasmā) or समम्हा (samamhā) or समा (samā) | समेहि (samehi) or समेभि (samebhi) |
| Genitive (sixth) | समस्स (samassa) | समानं (samānaṃ) |
| Locative (seventh) | समस्मिं (samasmiṃ) or समम्हि (samamhi) or समे (same) | समेसु (samesu) |
| Vocative (calling) | सम (sama) | समा (samā) |
Declension table of "समा" (feminine)
| Case \ Number | Singular | Plural |
|---|---|---|
| Nominative (first) | समा (samā) | समायो (samāyo) or समा (samā) |
| Accusative (second) | समं (samaṃ) | समायो (samāyo) or समा (samā) |
| Instrumental (third) | समाय (samāya) | समाहि (samāhi) or समाभि (samābhi) |
| Dative (fourth) | समाय (samāya) | समानं (samānaṃ) |
| Ablative (fifth) | समाय (samāya) | समाहि (samāhi) or समाभि (samābhi) |
| Genitive (sixth) | समाय (samāya) | समानं (samānaṃ) |
| Locative (seventh) | समाय (samāya) or समायं (samāyaṃ) | समासु (samāsu) |
| Vocative (calling) | समे (same) | समायो (samāyo) or समा (samā) |
Declension table of "सम" (neuter)
| Case \ Number | Singular | Plural |
|---|---|---|
| Nominative (first) | समं (samaṃ) | समानि (samāni) |
| Accusative (second) | समं (samaṃ) | समानि (samāni) |
| Instrumental (third) | समेन (samena) | समेहि (samehi) or समेभि (samebhi) |
| Dative (fourth) | समस्स (samassa) or समाय (samāya) or समत्थं (samatthaṃ) | समानं (samānaṃ) |
| Ablative (fifth) | समस्मा (samasmā) or समम्हा (samamhā) or समा (samā) | समेहि (samehi) or समेभि (samebhi) |
| Genitive (sixth) | समस्स (samassa) | समानं (samānaṃ) |
| Locative (seventh) | समस्मिं (samasmiṃ) or समम्हि (samamhi) or समे (same) | समेसु (samesu) |
| Vocative (calling) | सम (sama) | समानि (samāni) |
Sanskrit
Alternative scripts
Alternative scripts
- সম (Assamese script)
- ᬲᬫ (Balinese script)
- সম (Bengali script)
- 𑰭𑰦 (Bhaiksuki script)
- 𑀲𑀫 (Brahmi script)
- သမ (Burmese script)
- સમ (Gujarati script)
- ਸਮ (Gurmukhi script)
- 𑌸𑌮 (Grantha script)
- ꦱꦩ (Javanese script)
- 𑂮𑂧 (Kaithi script)
- ಸಮ (Kannada script)
- សម (Khmer script)
- ສມ (Lao script)
- സമ (Malayalam script)
- ᠰᠠᠮᠠ (Manchu script)
- 𑘭𑘦 (Modi script)
- ᠰᠠᠮᠠ᠋ (Mongolian script)
- 𑧍𑧆 (Nandinagari script)
- 𑐳𑐩 (Newa script)
- ସମ (Odia script)
- ꢱꢪ (Saurashtra script)
- 𑆱𑆩 (Sharada script)
- 𑖭𑖦 (Siddham script)
- සම (Sinhalese script)
- 𑪁𑩴 (Soyombo script)
- 𑚨𑚢 (Takri script)
- ஸம (Tamil script)
- సమ (Telugu script)
- สม (Thai script)
- ས་མ (Tibetan script)
- 𑒮𑒧 (Tirhuta script)
- 𑨰𑨢 (Zanabazar Square script)
Etymology 1
From Proto-Indo-Iranian *samHás (“same”), from Proto-Indo-European *somHós (“same”). Cognate with Avestan 𐬵𐬀𐬨𐬀 (hama, “same”), Old Persian 𐏃𐎶 (h-m /hama/, “one and the same”) (whence Persian هم (ham)), Ancient Greek ὁμός (homós, “same”), Old English sama (whence English same).
Pronunciation
- (Vedic) IPA(key): /sɐ.mɐ́/
- (Classical Sanskrit) IPA(key): /s̪ɐ.mɐ/
Adjective
सम • (samá) stem
- same, equal, alike
- (with instrumental or genitive) equivalent to, like, identical to
- even, smooth, flat, plain, level
Declension
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | समः (samáḥ) | समौ (samáu) समा¹ (samā́¹) |
समाः (samā́ḥ) समासः¹ (samā́saḥ¹) |
| accusative | समम् (samám) | समौ (samáu) समा¹ (samā́¹) |
समान् (samā́n) |
| instrumental | समेन (saména) | समाभ्याम् (samā́bhyām) | समैः (samáiḥ) समेभिः¹ (samébhiḥ¹) |
| dative | समाय (samā́ya) | समाभ्याम् (samā́bhyām) | समेभ्यः (samébhyaḥ) |
| ablative | समात् (samā́t) | समाभ्याम् (samā́bhyām) | समेभ्यः (samébhyaḥ) |
| genitive | समस्य (samásya) | समयोः (samáyoḥ) | समानाम् (samā́nām) |
| locative | समे (samé) | समयोः (samáyoḥ) | समेषु (saméṣu) |
| vocative | सम (sáma) | समौ (sámau) समा¹ (sámā¹) |
समाः (sámāḥ) समासः¹ (sámāsaḥ¹) |
- ¹Vedic
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | समा (samā́) | समे (samé) | समाः (samā́ḥ) |
| accusative | समाम् (samā́m) | समे (samé) | समाः (samā́ḥ) |
| instrumental | समया (samáyā) समा¹ (samā́¹) |
समाभ्याम् (samā́bhyām) | समाभिः (samā́bhiḥ) |
| dative | समायै (samā́yai) | समाभ्याम् (samā́bhyām) | समाभ्यः (samā́bhyaḥ) |
| ablative | समायाः (samā́yāḥ) समायै² (samā́yai²) |
समाभ्याम् (samā́bhyām) | समाभ्यः (samā́bhyaḥ) |
| genitive | समायाः (samā́yāḥ) समायै² (samā́yai²) |
समयोः (samáyoḥ) | समानाम् (samā́nām) |
| locative | समायाम् (samā́yām) | समयोः (samáyoḥ) | समासु (samā́su) |
| vocative | समे (sáme) | समे (sáme) | समाः (sámāḥ) |
- ¹Vedic
- ²Brāhmaṇas
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | समम् (samám) | समे (samé) | समानि (samā́ni) समा¹ (samā́¹) |
| accusative | समम् (samám) | समे (samé) | समानि (samā́ni) समा¹ (samā́¹) |
| instrumental | समेन (saména) | समाभ्याम् (samā́bhyām) | समैः (samáiḥ) समेभिः¹ (samébhiḥ¹) |
| dative | समाय (samā́ya) | समाभ्याम् (samā́bhyām) | समेभ्यः (samébhyaḥ) |
| ablative | समात् (samā́t) | समाभ्याम् (samā́bhyām) | समेभ्यः (samébhyaḥ) |
| genitive | समस्य (samásya) | समयोः (samáyoḥ) | समानाम् (samā́nām) |
| locative | समे (samé) | समयोः (samáyoḥ) | समेषु (saméṣu) |
| vocative | सम (sáma) | समे (sáme) | समानि (sámāni) समा¹ (sámā¹) |
- ¹Vedic
Descendants
- Assamese: সোঁ (xü̃, “right”)
- Maharastri Prakrit: 𑀲𑀫 (sama)
- Pali: sama (“equal, like, level”)
- Sauraseni Prakrit: 𑀲𑀫 (sama)
- Punjabi: ਸਮ (sam)
Borrowed terms
References
- Monier Williams (1899), “सम 2.samá”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 1152, column 1.
- Mayrhofer, Manfred (1996), “samá-”, in Etymologisches Wörterbuch des Altindoarischen [Etymological Dictionary of Old Indo-Aryan][1] (in German), volume 2, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, page 703
- Lubotsky, Alexander (2011), “samá-”, in The Indo-Aryan Inherited Lexicon (in progress) (Indo-European Etymological Dictionary Project), Leiden University, pages 435-6
- Turner, Ralph Lilley (1969–1985), “samá¹”, in A Comparative Dictionary of the Indo-Aryan Languages, London: Oxford University Press, page 762
Etymology 2
From Proto-Indo-European *sm̥mos (“some, any”, enclitic) (or *sm̥Hos). Cognate with Younger Avestan 𐬵𐬀𐬨𐬀 (hama, “any”), Persian همه (hame, “all”), Ancient Greek ἁμόθεν (hamóthen, “from some place”), Old English sum (whence English some).
Pronunciation
- (Vedic) IPA(key): /sɐ.mɐ/
- (Classical Sanskrit) IPA(key): /s̪ɐ.mɐ/
Adjective
सम • (sama) stem
Declension
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | समः (samaḥ) | समौ (samau) समा¹ (samā¹) |
समे (same) |
| accusative | समम् (samam) | समौ (samau) समा¹ (samā¹) |
समान् (samān) |
| instrumental | समेन (samena) | समाभ्याम् (samābhyām) | समैः (samaiḥ) समेभिः¹ (samebhiḥ¹) |
| dative | समस्मै (samasmai) | समाभ्याम् (samābhyām) | समेभ्यः (samebhyaḥ) |
| ablative | समस्मात् (samasmāt) | समाभ्याम् (samābhyām) | समेभ्यः (samebhyaḥ) |
| genitive | समस्य (samasya) | समयोः (samayoḥ) | समेषाम् (sameṣām) |
| locative | समस्मिन् (samasmin) | समयोः (samayoḥ) | समेषु (sameṣu) |
| vocative | सम (sama) | समौ (samau) समा¹ (samā¹) |
समे (same) |
- ¹Vedic
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | समा (samā) | समे (same) | समाः (samāḥ) |
| accusative | समाम् (samām) | समे (same) | समाः (samāḥ) |
| instrumental | समया (samayā) समा¹ (samā¹) |
समाभ्याम् (samābhyām) | समाभिः (samābhiḥ) |
| dative | समस्यै (samasyai) | समाभ्याम् (samābhyām) | समाभ्यः (samābhyaḥ) |
| ablative | समस्याः (samasyāḥ) | समाभ्याम् (samābhyām) | समाभ्यः (samābhyaḥ) |
| genitive | समस्याः (samasyāḥ) | समयोः (samayoḥ) | समासाम् (samāsām) |
| locative | समस्याम् (samasyām) | समयोः (samayoḥ) | समासु (samāsu) |
| vocative | समे (same) | समे (same) | समाः (samāḥ) |
- ¹Vedic
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | समम् (samam) | समे (same) | समानि (samāni) समा¹ (samā¹) |
| accusative | समम् (samam) | समे (same) | समानि (samāni) समा¹ (samā¹) |
| instrumental | समेन (samena) | समाभ्याम् (samābhyām) | समैः (samaiḥ) समेभिः¹ (samebhiḥ¹) |
| dative | समस्मै (samasmai) | समाभ्याम् (samābhyām) | समेभ्यः (samebhyaḥ) |
| ablative | समस्मात् (samasmāt) | समाभ्याम् (samābhyām) | समेभ्यः (samebhyaḥ) |
| genitive | समस्य (samasya) | समयोः (samayoḥ) | समेषाम् (sameṣām) |
| locative | समस्मिन् (samasmin) | समयोः (samayoḥ) | समेषु (sameṣu) |
| vocative | सम (sama) | समे (same) | समानि (samāni) समा¹ (samā¹) |
- ¹Vedic
Descendants
- Pali: sama (“all”)
References
- Monier Williams (1899), “सम 1.sama”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 1152, column 1.
- Mayrhofer, Manfred (1996), “sama-”, in Etymologisches Wörterbuch des Altindoarischen [Etymological Dictionary of Old Indo-Aryan][2] (in German), volume 2, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, page 703
- Lubotsky, Alexander (2011), “sama-”, in The Indo-Aryan Inherited Lexicon (in progress) (Indo-European Etymological Dictionary Project), Leiden University, page 436
- Turner, Ralph Lilley (1969–1985), “sama²”, in A Comparative Dictionary of the Indo-Aryan Languages, London: Oxford University Press, page 762