विस्मरति

Sanskrit

Alternative scripts

ৱিস্মৰতি (Assamese script)
ᬯᬶᬲ᭄ᬫᬭᬢᬶ (Balinese script)
বিস্মরতি (Bengali script)
𑰪𑰰𑰭𑰿𑰦𑰨𑰝𑰰 (Bhaiksuki script)
𑀯𑀺𑀲𑁆𑀫𑀭𑀢𑀺 (Brahmi script)
ဝိသ္မရတိ (Burmese script)
વિસ્મરતિ (Gujarati script)
ਵਿਸ੍ਮਰਤਿ (Gurmukhi script)
𑌵𑌿𑌸𑍍𑌮𑌰𑌤𑌿 (Grantha script)
ꦮꦶꦱ꧀ꦩꦫꦠꦶ (Javanese script)
𑂫𑂱𑂮𑂹𑂧𑂩𑂞𑂱 (Kaithi script)
ವಿಸ್ಮರತಿ (Kannada script)
វិស្មរតិ (Khmer script)
ວິສ຺ມຣຕິ (Lao script)
വിസ്മരതി (Malayalam script)
ᠸᡳᠰ᠌ᠮᠠᡵᠠᢠᡳ (Manchu script)
𑘪𑘱𑘭𑘿𑘦𑘨𑘝𑘱 (Modi script)
ᠸᠢᠰᠮᠠᠷᠠᢐᠢ (Mongolian script)
𑧊𑧒𑧍𑧠𑧆𑧈𑦽𑧒 (Nandinagari script)
𑐰𑐶𑐳𑑂𑐩𑐬𑐟𑐶 (Newa script)
ଵିସ୍ମରତି (Odia script)
ꢮꢶꢱ꣄ꢪꢬꢡꢶ (Saurashtra script)
𑆮𑆴𑆱𑇀𑆩𑆫𑆠𑆴 (Sharada script)
𑖪𑖰𑖭𑖿𑖦𑖨𑖝𑖰 (Siddham script)
විස‍්මරති (Sinhalese script)
𑩾𑩑𑪁 𑪙𑩴𑩼𑩫𑩑 (Soyombo script)
𑚦𑚮𑚨𑚶𑚢𑚤𑚙𑚮 (Takri script)
விஸ்மரதி (Tamil script)
విస్మరతి (Telugu script)
วิสฺมรติ (Thai script)
ཝི་སྨ་ར་ཏི (Tibetan script)
𑒫𑒱𑒮𑓂𑒧𑒩𑒞𑒱 (Tirhuta script)
𑨭𑨁𑨰𑩇𑨢𑨫𑨙𑨁 (Zanabazar Square script)

Etymology

From वि- (vi-) +‎ स्मरति (smarati).

Pronunciation

(Vedic) IPA^(key): /ʋis.mɐ.ɾɐ.ti/
(Classical Sanskrit) IPA^(key): /ʋis̪.mɐ.ɾɐ.t̪i/
Rhymes: -i
Hyphenation: विस्‧म‧र‧ति

Verb

विस्मरति • (vismarati) third-singular indicative (root विस्मृ)

to forget

Conjugation

Present: विस्मरति (vismárati), विस्मरते (vismárate)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	विस्मरति vismárati	विस्मरतः vismárataḥ	विस्मरन्ति vismáranti	विस्मरते vismárate	विस्मरेते vismárete	विस्मरन्ते vismárante
Second	विस्मरसि vismárasi	विस्मरथः vismárathaḥ	विस्मरथ vismáratha	विस्मरसे vismárase	विस्मरेथे vismárethe	विस्मरध्वे vismáradhve
First	विस्मरामि vismárāmi	विस्मरावः vismárāvaḥ	विस्मरामः / विस्मरामसि¹ vismárāmaḥ / vismárāmasi¹	विस्मरे vismáre	विस्मरावहे vismárāvahe	विस्मरामहे vismárāmahe
Imperative
Third	विस्मरतु vismáratu	विस्मरताम् vismáratām	विस्मरन्तु vismárantu	विस्मरताम् vismáratām	विस्मरेताम् vismáretām	विस्मरन्ताम् vismárantām
Second	विस्मर vismára	विस्मरतम् vismáratam	विस्मरत vismárata	विस्मरस्व vismárasva	विस्मरेथाम् vismárethām	विस्मरध्वम् vismáradhvam
First	विस्मराणि vismárāṇi	विस्मराव vismárāva	विस्मराम vismárāma	विस्मरै vismárai	विस्मरावहै vismárāvahai	विस्मरामहै vismárāmahai
Optative/Potential
Third	विस्मरेत् vismáret	विस्मरेताम् vismáretām	विस्मरेयुः vismáreyuḥ	विस्मरेत vismáreta	विस्मरेयाताम् vismáreyātām	विस्मरेरन् vismáreran
Second	विस्मरेः vismáreḥ	विस्मरेतम् vismáretam	विस्मरेत vismáreta	विस्मरेथाः vismárethāḥ	विस्मरेयाथाम् vismáreyāthām	विस्मरेध्वम् vismáredhvam
First	विस्मरेयम् vismáreyam	विस्मरेव vismáreva	विस्मरेम vismárema	विस्मरेय vismáreya	विस्मरेवहि vismárevahi	विस्मरेमहि vismáremahi
Subjunctive
Third	विस्मरात् / विस्मराति vismárāt / vismárāti	विस्मरातः vismárātaḥ	विस्मरान् vismárān	विस्मराते / विस्मरातै vismárāte / vismárātai	विस्मरैते vismáraite	विस्मरन्त / विस्मरान्तै vismáranta / vismárāntai
Second	विस्मराः / विस्मरासि vismárāḥ / vismárāsi	विस्मराथः vismárāthaḥ	विस्मराथ vismárātha	विस्मरासे / विस्मरासै vismárāse / vismárāsai	विस्मरैथे vismáraithe	विस्मराध्वै vismárādhvai
First	विस्मराणि vismárāṇi	विस्मराव vismárāva	विस्मराम vismárāma	विस्मरै vismárai	विस्मरावहै vismárāvahai	विस्मरामहै vismárāmahai
Participles
	विस्मरत् vismárat			विस्मरमाण vismáramāṇa
Notes	The subjunctive is only used in Vedic Sanskrit. ¹Vedic

Imperfect: अविस्मरत् (ávismarat), अविस्मरत (ávismarata)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	अविस्मरत् ávismarat	अविस्मरताम् ávismaratām	अविस्मरन् ávismaran	अविस्मरत ávismarata	अविस्मरेताम् ávismaretām	अविस्मरन्त ávismaranta
Second	अविस्मरः ávismaraḥ	अविस्मरतम् ávismaratam	अविस्मरत ávismarata	अविस्मरथाः ávismarathāḥ	अविस्मरेथाम् ávismarethām	अविस्मरध्वम् ávismaradhvam
First	अविस्मरम् ávismaram	अविस्मराव ávismarāva	अविस्मराम ávismarāma	अविस्मरे ávismare	अविस्मरावहि ávismarāvahi	अविस्मरामहि ávismarāmahi

Descendants

Pali: vissarati (“forgets”)
Prakrit: 𑀯𑀺𑀁𑀳𑀭𑀇 (viṃharaï), 𑀯𑀺𑀁𑀪𑀭𑀇 (viṃbharaï), 𑀯𑀺𑀪𑀭𑀇 (vibharaï), 𑀯𑀺𑀲𑀼𑀫𑀭𑀇 (visumaraï), 𑀯𑀺𑀲𑁆𑀲𑀭𑀇 (vissaraï), 𑀯𑀻𑀲𑀭𑀇 (vīsaraï)
- Apabhramsa: विस्सरइ (vissaraï)
  - Central Indo-Aryan:
    - Hindustani: bisarnā
      Hindi: बिसरना
      
      Urdu: بِسَرْنا
  - Eastern Indo-Aryan:
    - Bengali: বিসরা (biśora)
  - Northern Indo-Aryan:
    - Nepali: बिसर्नु (bisarnu)
  - Northwestern Indo-Aryan:
    - Punjabi: vissarnā
      Gurmukhi script: ਵਿੱਸਰਨਾ
      
      Shahmukhi script: وِسَّرنا
  - Southern Indo-Aryan:
    - Konkani:
      Devanagari script: विसोर्चे (visorce)
      
      Kannada script: ವಿಸೊರ್ಚೆ (visorce)
      
      Latin script: visorche
    - Old Marathi:
      Devanagari script: विसरणे (visaraṇe)
      
      Modi script: 𑘪𑘲𑘭𑘨𑘜𑘹 (vīsaraṇe)
      - Marathi:
        Devanagari script: विसरणे (visarṇe)
        
        Modi script: 𑘪𑘲𑘭𑘨𑘜𑘹 (vīsarṇe)
  - Western Indo-Aryan:
    - Gujarati: વીસરવું (vīsarvũ)

References

Monier Williams (1899), “विस्मरति”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 1002, column 2.