वर्णन
Hindi
Etymology
Etymology tree
Learned borrowing from Sanskrit वर्णन (varṇana), from वर्ण (varṇa) + -अन (-ana).
Pronunciation
- (Delhi) IPA(key): /ʋəɾ.ɳən/, [ʋɐɾ.ɳɐ̃n]
Noun
वर्णन • (varṇan) m
- description, characterization
- केवल इस पुस्तक का वर्णन निःशुल्क है; पूर्ण पुस्तक का मूल्य है ₹१,०००।
- keval is pustak kā varṇan niḥśulk hai; pūrṇ pustak kā mūlya hai ₹1,000.
- Only the description of this book is free; the full book costs ₹1,000.
Declension
| singular | plural | |
|---|---|---|
| direct | वर्णन varṇan |
वर्णन varṇan |
| oblique | वर्णन varṇan |
वर्णनों varṇanõ |
| vocative | वर्णन varṇan |
वर्णनो varṇano |
Derived terms
- वर्णन करना (varṇan karnā, “to depict, describe”)
References
- McGregor, Ronald Stuart (1993), “वर्णन”, in The Oxford Hindi-English Dictionary, London: Oxford University Press
Marathi
Etymology
Etymology tree
Learned borrowing from Sanskrit वर्णन (varṇana), from वर्ण (varṇa) + -अन (-ana). First attested as Old Marathi 𑘪𑘰𑘡𑘜𑘰 (vānaṇā, “description”).
Pronunciation
- IPA(key): /ʋəɾ.ɳən/
- Rhymes: -ən
- Hyphenation: वर्‧णन
Noun
वर्णन • (varṇan) n
- description, delineation, depiction
- Synonym: विवरण (vivraṇ)
Declension
| Declension of वर्णन (neut cons-stem) | |||
|---|---|---|---|
| direct singular |
वर्णन varṇan | ||
| direct plural |
वर्णने, वर्णनं varṇane, varṇana | ||
| singular एकवचन |
plural अनेकवचन | ||
| nominative प्रथमा |
वर्णन varṇan |
वर्णने, वर्णनं varṇane, varṇana | |
| oblique सामान्यरूप |
वर्णना varṇanā |
वर्णनां- varṇanān- | |
| acc. / dative द्वितीया / चतुर्थी |
वर्णनाला varṇanālā |
वर्णनांना varṇanānnā | |
| ergative | वर्णनाने, वर्णनानं varṇanāne, varṇanāna |
वर्णनांनी varṇanānnī | |
| instrumental | वर्णनाशी varṇanāśī |
वर्णनांशी varṇanānśī | |
| locative सप्तमी |
वर्णनात varṇanāt |
वर्णनांत varṇanāt | |
| vocative संबोधन |
वर्णना varṇanā |
वर्णनांनो varṇanānno | |
| Oblique Note: The oblique case precedes all postpositions. There is no space between the stem and the postposition. Locative Note: -त (-ta) is a postposition. | |||
| Genitive declension of वर्णन (neut cons-stem) | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| masculine object पुल्लिंगी कर्म |
feminine object स्त्रीलिंगी कर्म |
neuter object नपुसकलिंगी कर्म |
oblique सामान्यरूप | |||||
| singular एकवचन |
plural अनेकवचन |
singular एकवचन |
plural अनेकवचन |
singular* एकवचन |
plural अनेकवचन |
|||
| singular subject एकवचनी कर्ता |
वर्णनाचा varṇanāċā |
वर्णनाचे varṇanāċe |
वर्णनाची varṇanācī |
वर्णनाच्या varṇanācā |
वर्णनाचे, वर्णनाचं varṇanāċe, varṇanāċa |
वर्णनाची varṇanācī |
वर्णनाच्या varṇanācā | |
| plural subject अनेकवचनी कर्ता |
वर्णनांचा varṇanānċā |
वर्णनांचे varṇanānċe |
वर्णनांची varṇanāñcī |
वर्णनांच्या varṇanāncā |
वर्णनांचे, वर्णनांचं varṇanānċe, varṇanānċa |
वर्णनांची varṇanāñcī |
वर्णनांच्या varṇanāñcā | |
| * Note: Word-final ए (e) in neuter words is alternatively written with the anusvara and pronounced as अ (a). Oblique Note: For most postpostions, the oblique genitive can be optionally inserted between the stem and the postposition. | ||||||||
Derived terms
- वर्णणे (varṇaṇe)
- वर्णनीय (varṇanīy)
References
- Berntsen, Maxine (1982–1983), “वर्णन”, in A Basic Marathi-English Dictionary, New Delhi: American Institute of Indian Studies
Sanskrit
Alternative forms
- वर्णना (varṇanā)
Alternative scripts
Alternative scripts
- ৱৰ্ণন (Assamese script)
- ᬯᬃᬡᬦ (Balinese script)
- বর্ণন (Bengali script)
- 𑰪𑰨𑰿𑰜𑰡 (Bhaiksuki script)
- 𑀯𑀭𑁆𑀡𑀦 (Brahmi script)
- ဝရ်္ဏန (Burmese script)
- વર્ણન (Gujarati script)
- ਵਰ੍ਣਨ (Gurmukhi script)
- 𑌵𑌰𑍍𑌣𑌨 (Grantha script)
- ꦮꦂꦟꦤ (Javanese script)
- 𑂫𑂩𑂹𑂝𑂢 (Kaithi script)
- ವರ್ಣನ (Kannada script)
- វណ៌ន (Khmer script)
- ວຣ຺ຓນ (Lao script)
- വര്ണന (Malayalam script)
- ᠸᠠᡵᢏᠠᠨᠠ (Manchu script)
- 𑘪𑘨𑘿𑘜𑘡 (Modi script)
- ᠸᠠᠷᢏᠠᠨᠠ᠋ (Mongolian script)
- 𑧊𑧈𑧠𑦼𑧁 (Nandinagari script)
- 𑐰𑐬𑑂𑐞𑐣 (Newa script)
- ଵର୍ଣନ (Odia script)
- ꢮꢬ꣄ꢠꢥ (Saurashtra script)
- 𑆮𑆫𑇀𑆟𑆤 (Sharada script)
- 𑖪𑖨𑖿𑖜𑖡 (Siddham script)
- වර්ණන (Sinhalese script)
- 𑩾𑩼 𑪙𑩪𑩯 (Soyombo script)
- 𑚦𑚤𑚶𑚘𑚝 (Takri script)
- வர்ணந (Tamil script)
- వర్ణన (Telugu script)
- วรฺณน (Thai script)
- ཝ་རྞ་ན (Tibetan script)
- 𑒫𑒩𑓂𑒝𑒢 (Tirhuta script)
- 𑨭𑨫𑩇𑨘𑨝 (Zanabazar Square script)
Etymology
Etymology tree
From वर्ण (varṇa) + -अन (-ana).
Pronunciation
- (Vedic) IPA(key): /ʋɐɾ.ɳɐ.nɐ/
- (Classical Sanskrit) IPA(key): /ʋɐɾ.ɳɐ.n̪ɐ/
Noun
वर्णन • (varṇana) stem, n (root वृ)
- the act of painting, colouring
- delineation, description, explanation
- embellishment, decoration
Declension
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | वर्णनम् (varṇanam) | वर्णने (varṇane) | वर्णनानि (varṇanāni) वर्णना¹ (varṇanā¹) |
| accusative | वर्णनम् (varṇanam) | वर्णने (varṇane) | वर्णनानि (varṇanāni) वर्णना¹ (varṇanā¹) |
| instrumental | वर्णनेन (varṇanena) | वर्णनाभ्याम् (varṇanābhyām) | वर्णनैः (varṇanaiḥ) वर्णनेभिः¹ (varṇanebhiḥ¹) |
| dative | वर्णनाय (varṇanāya) | वर्णनाभ्याम् (varṇanābhyām) | वर्णनेभ्यः (varṇanebhyaḥ) |
| ablative | वर्णनात् (varṇanāt) | वर्णनाभ्याम् (varṇanābhyām) | वर्णनेभ्यः (varṇanebhyaḥ) |
| genitive | वर्णनस्य (varṇanasya) | वर्णनयोः (varṇanayoḥ) | वर्णनानाम् (varṇanānām) |
| locative | वर्णने (varṇane) | वर्णनयोः (varṇanayoḥ) | वर्णनेषु (varṇaneṣu) |
| vocative | वर्णन (varṇana) | वर्णने (varṇane) | वर्णनानि (varṇanāni) वर्णना¹ (varṇanā¹) |
- ¹Vedic
Related terms
Descendants
- Prakrit: वण्णण (vaṇṇaṇa)
- → Hindi: वर्णन (varṇan), वर्णनात्मक (varṇanātmak, “descriptive”)
- → Kannada: ವರ್ಣನೆ (varṇane)
- → Marathi: वर्णन (varṇan)
References
- Turner, Ralph Lilley (1969–1985), “varṇana”, in A Comparative Dictionary of the Indo-Aryan Languages, London: Oxford University Press
- Monier Williams (1899), “वर्णन”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page {{{1}}}.