नाचिकेत
Sanskrit
Alternative scripts
Alternative scripts
- নাচিকেত (Assamese script)
- ᬦᬵᬘᬶᬓᬾᬢ (Balinese script)
- নাচিকেত (Bengali script)
- 𑰡𑰯𑰓𑰰𑰎𑰸𑰝 (Bhaiksuki script)
- 𑀦𑀸𑀘𑀺𑀓𑁂𑀢 (Brahmi script)
- နာစိကေတ (Burmese script)
- નાચિકેત (Gujarati script)
- ਨਾਚਿਕੇਤ (Gurmukhi script)
- 𑌨𑌾𑌚𑌿𑌕𑍇𑌤 (Grantha script)
- ꦤꦴꦕꦶꦏꦺꦠ (Javanese script)
- 𑂢𑂰𑂒𑂱𑂍𑂵𑂞 (Kaithi script)
- ನಾಚಿಕೇತ (Kannada script)
- នាចិកេត (Khmer script)
- ນາຈິເກຕ (Lao script)
- നാചികേത (Malayalam script)
- ᠨᠠ᠊ᠠᢜᡳᡬᡝᢠᠠ (Manchu script)
- 𑘡𑘰𑘓𑘱𑘎𑘹𑘝 (Modi script)
- ᠨᠠᢗᢋᠢᢉᠧᢐᠠ᠋ (Mongolian script)
- 𑧁𑧑𑦳𑧒𑦮𑧚𑦽 (Nandinagari script)
- 𑐣𑐵𑐔𑐶𑐎𑐾𑐟 (Newa script)
- ନାଚିକେତ (Odia script)
- ꢥꢵꢗꢶꢒꢾꢡ (Saurashtra script)
- 𑆤𑆳𑆖𑆴𑆑𑆼𑆠 (Sharada script)
- 𑖡𑖯𑖓𑖰𑖎𑖸𑖝 (Siddham script)
- නාචිකෙත (Sinhalese script)
- 𑩯𑩛𑩡𑩑𑩜𑩔𑩫 (Soyombo script)
- 𑚝𑚭𑚏𑚮𑚊𑚲𑚙 (Takri script)
- நாசிகேத (Tamil script)
- నాచికేత (Telugu script)
- นาจิเกต (Thai script)
- ནཱ་ཙི་ཀེ་ཏ (Tibetan script)
- 𑒢𑒰𑒔𑒱𑒏𑒹𑒞 (Tirhuta script)
- 𑨝𑨊𑨣𑨁𑨋𑨄𑨙 (Zanabazar Square script)
Etymology
Vṛddhi derivative of नचिकेतस् (náciketas).
Pronunciation
- (Vedic) IPA(key): /nɑː.t͡ɕi.kɐj.tɐ́/
- (Classical Sanskrit) IPA(key): /n̪ɑː.t͡ɕi.keː.t̪ɐ/
Adjective
नाचिकेत • (nāciketá) stem
- of or relating to नचिकेत (Naciketa) or नचिकेतस् (Naciketas) (KaṭhUp., TĀr.)
Declension
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | नाचिकेतः (nāciketáḥ) | नाचिकेतौ (nāciketáu) नाचिकेता¹ (nāciketā́¹) |
नाचिकेताः (nāciketā́ḥ) नाचिकेतासः¹ (nāciketā́saḥ¹) |
| accusative | नाचिकेतम् (nāciketám) | नाचिकेतौ (nāciketáu) नाचिकेता¹ (nāciketā́¹) |
नाचिकेतान् (nāciketā́n) |
| instrumental | नाचिकेतेन (nāciketéna) | नाचिकेताभ्याम् (nāciketā́bhyām) | नाचिकेतैः (nāciketáiḥ) नाचिकेतेभिः¹ (nāciketébhiḥ¹) |
| dative | नाचिकेताय (nāciketā́ya) | नाचिकेताभ्याम् (nāciketā́bhyām) | नाचिकेतेभ्यः (nāciketébhyaḥ) |
| ablative | नाचिकेतात् (nāciketā́t) | नाचिकेताभ्याम् (nāciketā́bhyām) | नाचिकेतेभ्यः (nāciketébhyaḥ) |
| genitive | नाचिकेतस्य (nāciketásya) | नाचिकेतयोः (nāciketáyoḥ) | नाचिकेतानाम् (nāciketā́nām) |
| locative | नाचिकेते (nāciketé) | नाचिकेतयोः (nāciketáyoḥ) | नाचिकेतेषु (nāciketéṣu) |
| vocative | नाचिकेत (nā́ciketa) | नाचिकेतौ (nā́ciketau) नाचिकेता¹ (nā́ciketā¹) |
नाचिकेताः (nā́ciketāḥ) नाचिकेतासः¹ (nā́ciketāsaḥ¹) |
- ¹Vedic
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | नाचिकेती (nāciketī́) | नाचिकेत्यौ (nāciketyàu) नाचिकेती¹ (nāciketī́¹) |
नाचिकेत्यः (nāciketyàḥ) नाचिकेतीः¹ (nāciketī́ḥ¹) |
| accusative | नाचिकेतीम् (nāciketī́m) | नाचिकेत्यौ (nāciketyàu) नाचिकेती¹ (nāciketī́¹) |
नाचिकेतीः (nāciketī́ḥ) |
| instrumental | नाचिकेत्या (nāciketyā́) | नाचिकेतीभ्याम् (nāciketī́bhyām) | नाचिकेतीभिः (nāciketī́bhiḥ) |
| dative | नाचिकेत्यै (nāciketyái) | नाचिकेतीभ्याम् (nāciketī́bhyām) | नाचिकेतीभ्यः (nāciketī́bhyaḥ) |
| ablative | नाचिकेत्याः (nāciketyā́ḥ) नाचिकेत्यै² (nāciketyái²) |
नाचिकेतीभ्याम् (nāciketī́bhyām) | नाचिकेतीभ्यः (nāciketī́bhyaḥ) |
| genitive | नाचिकेत्याः (nāciketyā́ḥ) नाचिकेत्यै² (nāciketyái²) |
नाचिकेत्योः (nāciketyóḥ) | नाचिकेतीनाम् (nāciketī́nām) |
| locative | नाचिकेत्याम् (nāciketyā́m) | नाचिकेत्योः (nāciketyóḥ) | नाचिकेतीषु (nāciketī́ṣu) |
| vocative | नाचिकेति (nā́ciketi) | नाचिकेत्यौ (nā́ciketyau) नाचिकेती¹ (nā́ciketī¹) |
नाचिकेत्यः (nā́ciketyaḥ) नाचिकेतीः¹ (nā́ciketīḥ¹) |
- ¹Vedic
- ²Brāhmaṇas
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | नाचिकेतम् (nāciketám) | नाचिकेते (nāciketé) | नाचिकेतानि (nāciketā́ni) नाचिकेता¹ (nāciketā́¹) |
| accusative | नाचिकेतम् (nāciketám) | नाचिकेते (nāciketé) | नाचिकेतानि (nāciketā́ni) नाचिकेता¹ (nāciketā́¹) |
| instrumental | नाचिकेतेन (nāciketéna) | नाचिकेताभ्याम् (nāciketā́bhyām) | नाचिकेतैः (nāciketáiḥ) नाचिकेतेभिः¹ (nāciketébhiḥ¹) |
| dative | नाचिकेताय (nāciketā́ya) | नाचिकेताभ्याम् (nāciketā́bhyām) | नाचिकेतेभ्यः (nāciketébhyaḥ) |
| ablative | नाचिकेतात् (nāciketā́t) | नाचिकेताभ्याम् (nāciketā́bhyām) | नाचिकेतेभ्यः (nāciketébhyaḥ) |
| genitive | नाचिकेतस्य (nāciketásya) | नाचिकेतयोः (nāciketáyoḥ) | नाचिकेतानाम् (nāciketā́nām) |
| locative | नाचिकेते (nāciketé) | नाचिकेतयोः (nāciketáyoḥ) | नाचिकेतेषु (nāciketéṣu) |
| vocative | नाचिकेत (nā́ciketa) | नाचिकेते (nā́cikete) | नाचिकेतानि (nā́ciketāni) नाचिकेता¹ (nā́ciketā¹) |
- ¹Vedic
Noun
नाचिकेत • (nāciketá) stem, m
- fire (L.)
- a particular fire
Proper noun
नाचिकेत • (nāciketá) stem, m
- name of an ancient sage (MBh.)
Declension
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | नाचिकेतः (nāciketáḥ) | नाचिकेतौ (nāciketáu) नाचिकेता¹ (nāciketā́¹) |
नाचिकेताः (nāciketā́ḥ) नाचिकेतासः¹ (nāciketā́saḥ¹) |
| accusative | नाचिकेतम् (nāciketám) | नाचिकेतौ (nāciketáu) नाचिकेता¹ (nāciketā́¹) |
नाचिकेतान् (nāciketā́n) |
| instrumental | नाचिकेतेन (nāciketéna) | नाचिकेताभ्याम् (nāciketā́bhyām) | नाचिकेतैः (nāciketáiḥ) नाचिकेतेभिः¹ (nāciketébhiḥ¹) |
| dative | नाचिकेताय (nāciketā́ya) | नाचिकेताभ्याम् (nāciketā́bhyām) | नाचिकेतेभ्यः (nāciketébhyaḥ) |
| ablative | नाचिकेतात् (nāciketā́t) | नाचिकेताभ्याम् (nāciketā́bhyām) | नाचिकेतेभ्यः (nāciketébhyaḥ) |
| genitive | नाचिकेतस्य (nāciketásya) | नाचिकेतयोः (nāciketáyoḥ) | नाचिकेतानाम् (nāciketā́nām) |
| locative | नाचिकेते (nāciketé) | नाचिकेतयोः (nāciketáyoḥ) | नाचिकेतेषु (nāciketéṣu) |
| vocative | नाचिकेत (nā́ciketa) | नाचिकेतौ (nā́ciketau) नाचिकेता¹ (nā́ciketā¹) |
नाचिकेताः (nā́ciketāḥ) नाचिकेतासः¹ (nā́ciketāsaḥ¹) |
- ¹Vedic
References
- Monier Williams (1899), “नाचिकेत”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 534, column 1.
- Hellwig, Oliver (2010–2025), “nāciketa”, in DCS - The Digital Corpus of Sanskrit, Berlin, Germany.