Chagatai
Etymology
Inherited from Proto-Turkic *eke (“elder sister”). Cognate with Kazakh әже (äje, “grandmother”), Turkmen eje (“mother, aunt, elder sister”), Chuvash акка (akka), Kyrgyz эже (eje, “elder sister, aunt”), Southern Altai эје (eǰe, “elder sister”), Ottoman Turkish اجی (eci, “elder sister, grandmother”), Karachay-Balkar эгеч (egeç, “sister”). Compare also Mongolian ээж (eež, “mother”), Buryat эжы (ežy, “mother”), Kalmyk ээҗ (eej, “mother, paternal grandmother”).
Noun
اچه • (äčä, ača)
- mother
- Synonym: انا (ana)
- old woman
- Synonym: ماما (mama)
Declension
Declension of اچه (äčä)
|
|
singular
|
plural
|
| nominative
|
اچه äčä
|
اچهلار äčälär
|
| genitive
|
اچهنینگ äčäning
|
اچهلارنینگ äčälärning
|
| definite accusative
|
اچهنی äčäni
|
اچهلارنی äčälärni
|
| dative
|
اچهغە äčägä
|
اچهلارغە äčälärgä
|
| ablative
|
اچهدین äčädin
|
اچهلاردین äčälärdin
|
| locative
|
اچهدە äčädä
|
اچهلاردە äčälärdä
|
possessive forms
| first person singular
|
|
|
singular
|
plural
|
| nominative
|
اچهم äčäm
|
اچهلاریم äčälärim
|
| genitive
|
اچهمنینگ äčämning
|
اچهلاریمنینگ äčälärimning
|
| definite accusative
|
اچهمنی äčämni
|
اچهلاریمنی äčälärimni
|
| dative
|
اچهمغە äčämgä
|
اچهلاریمغە äčälärimgä
|
| ablative
|
اچهمدین äčämdin
|
اچهلاریمدین äčälärimdin
|
| locative
|
اچهمدە äčämdä
|
اچهلاریمدە äčälärimdä
|
| second person singular*
|
|
|
singular
|
plural
|
| nominative
|
اچهنگ äčäng
|
اچهلارینگ äčäläring
|
| genitive
|
اچهنگنینگ äčängning
|
اچهلارینگنینگ äčäläringning
|
| definite accusative
|
اچهنگنی äčängni
|
اچهلارینگنی äčäläringni
|
| dative
|
اچهنگغە äčänggä
|
اچهلارینگغە äčäläringgä
|
| ablative
|
اچهنگدین äčängdin
|
اچهلارینگدین äčäläringdin
|
| locative
|
اچهنگدە äčängdä
|
اچهلارینگدە äčäläringdä
|
| third person singular
|
|
|
singular
|
plural
|
| nominative
|
اچهسی äčäsi
|
اچهلاری äčäläri
|
| genitive
|
اچهسینینگ äčäsining
|
اچهلارینینگ äčälärining
|
| definite accusative
|
اچهسینی äčäsini
|
اچهلارینی äčälärini
|
| dative
|
اچهسیغە äčäsigä
|
اچهلاریغە äčälärigä
|
| ablative
|
اچهسیدین äčäsidin
|
اچهلاریدین äčäläridin
|
| locative
|
اچهسیدە äčäsidä
|
اچهلاریدە äčäläridä
|
| first person plural
|
|
|
singular
|
plural
|
| nominative
|
اچهمیز äčämiz
|
اچهلاریمیز äčälärimiz
|
| genitive
|
اچهمیزنینگ äčämizning
|
اچهلاریمیزنینگ äčälärimizning
|
| definite accusative
|
اچهمیزنی äčämizni
|
اچهلاریمیزنی äčälärimizni
|
| dative
|
اچهمیزغە äčämizgä
|
اچهلاریمیزغە äčälärimizgä
|
| ablative
|
اچهمیزدین äčämizdin
|
اچهلاریمیزدین äčälärimizdin
|
| locative
|
اچهمیزدە äčämizdä
|
اچهلاریمیزدە äčälärimizdä
|
| second person plural*
|
|
|
singular
|
plural
|
| nominative
|
اچهنگیز äčängiz
|
اچهلارینگیز äčäläringiz
|
اچهنگلار äčänglär
|
اچهلارینگلار äčäläringlär
|
| genitive
|
اچهنگیزنینگ äčängizning
|
اچهلارینگیزنینگ äčäläringizning
|
اچهنگلارنینگ äčänglärning
|
اچهلارینگلارنینگ äčäläringlärning
|
| definite accusative
|
اچهنگیزنی äčängizni
|
اچهلارینگیزنی äčäläringizni
|
اچهنگلارنی äčänglärni
|
اچهلارینگلارنی äčäläringlärni
|
| dative
|
اچهنگیزغە äčängizgä
|
اچهلارینگیزغە äčäläringizgä
|
اچهنگلارغە äčänglärgä
|
اچهلارینگلارغە äčäläringlärgä
|
| ablative
|
اچهنگیزدین äčängizdin
|
اچهلارینگیزدین äčäläringizdin
|
اچهنگلاردین äčänglärdin
|
اچهلارینگلاردین äčäläringlärdin
|
| locative
|
اچهنگیزدە äčängizdä
|
اچهلارینگیزدە äčäläringizdä
|
اچهنگلاردە äčänglärdä
|
اچهلارینگلاردە äčäläringlärdä
|
| third person plural
|
|
|
singular
|
plural
|
| nominative
|
اچهلاری äčäläri
|
اچهلاری äčäläri
|
اچهسی äčäsi
|
اچهلاری äčäläri
|
| genitive
|
اچهلارینینگ äčälärining
|
اچهلارینینگ äčälärining
|
اچهسینینگ äčäsining
|
اچهلارینینگ äčälärining
|
| definite accusative
|
اچهلارینی äčälärini
|
اچهلارینی äčälärini
|
اچهسینی äčänglärni
|
اچهلارینی äčäläringlärni
|
| dative
|
اچهلاریغە äčälärigä
|
اچهلاریغە äčälärigä
|
اچهسیغە äčäsigä
|
اچهلاریغە äčälärigä
|
| ablative
|
اچهلاریدین äčäläridin
|
اچهلاریدین äčäläridin
|
اچهسیدین äčäsidin
|
اچهلاریدین äčäläridin
|
| locative
|
اچهلاریدە äčäläridä
|
اچهلاریدە äčäläridä
|
اچهسیدە äčäsidä
|
اچهلاریدە äčäläridä
|
| *second person singular forms are informal, for polite second person singular forms use second person plural forms
|
|
Descendants
- Uyghur: ئاچا (acha, “elder sister; a form of address for a woman older than the speaker”)
- Uzbek: acha, ocha (“mother; grandmother; great-grandmother”)
- → Tajik: оча (oča, “mother”)
- → Hazaragi: آجَه (āja, “grandmother”)
References
Malay
Verb
اچه
- Jawi spelling of acah.