Chagatai
Etymology
Inherited from Proto-Turkic *agïŕ.
Noun
آغز • (aġız or aġz)
- mouth
Descendants
- Uyghur: ئېغىز (ëghiz)
- Uzbek:
- Latin script: ogʻiz
- Cyrillic script: оғиз (ogʻiz)
- Afghan Uzbek: آغِیز (ogʻiz)
Declension
Declension of آغز (aġız)
|
|
singular
|
plural
|
| nominative
|
آغز
aġız
|
آغزلار
aġızlar
|
| genitive
|
آغزنینگ
aġıznıng
|
آغزلارنینگ
aġızlarnıng
|
| definite accusative
|
آغزنی
aġıznı
|
آغزلارنی
aġızlarnı
|
| dative
|
آغزغە
aġızġa
|
آغزلارغە
aġızlarġa
|
| ablative
|
آغزدین
aġızdın
|
آغزلاردین
aġızlardın
|
| locative
|
آغزدە
aġızda
|
آغزلاردە
aġızlarda
|
possessive forms
| first person singular
|
|
|
singular
|
plural
|
| nominative
|
آغزیم
aġızım
|
آغزلاریم
aġızlarım
|
| genitive
|
آغزیمنینگ
aġızımnıng
|
آغزلاریمنینگ
aġızlarımnıng
|
| definite accusative
|
آغزیمنی
aġızımnı
|
آغزلاریمنی
aġızlarımnı
|
| dative
|
آغزیمغە
aġızımġa
|
آغزلاریمغە
aġızlarımġa
|
| ablative
|
آغزیمدین
aġızımdın
|
آغزلاریمدین
aġızlarımdın
|
| locative
|
آغزیمدە
aġızımda
|
آغزلاریمدە
aġızlarımda
|
| second person singular*
|
|
|
singular
|
plural
|
| nominative
|
آغزینگ
aġızıng
|
آغزلارینگ
aġızlarıng
|
| genitive
|
آغزینگنینگ
aġızıngnıng
|
آغزلارینگنینگ
aġızlarıngnıng
|
| definite accusative
|
آغزینگنی
aġızıngnı
|
آغزلارینگنی
aġızlarıngnı
|
| dative
|
آغزینگغە
aġızıngġa
|
آغزلارینگغە
aġızlarıngġa
|
| ablative
|
آغزینگدین
aġızıngdın
|
آغزلارینگدین
aġızlarıngdın
|
| locative
|
آغزینگدە
aġızıngda
|
آغزلارینگدە
aġızlarıngda
|
| third person singular
|
|
|
singular
|
plural
|
| nominative
|
آغزی
aġızı
|
آغزلاری
aġızları
|
| genitive
|
آغزینینگ
aġızınıng
|
آغزلارینینگ
aġızlarınıng
|
| definite accusative
|
آغزینی
aġızını
|
آغزلارینی
aġızlarını
|
| dative
|
آغزیغە
aġızıġa
|
آغزلاریغە
aġızlarıġa
|
| ablative
|
آغزیدین
aġızıdın
|
آغزلاریدین
aġızlarıdın
|
| locative
|
آغزیدە
aġızıda
|
آغزلاریدە
aġızlarıda
|
| first person plural
|
|
|
singular
|
plural
|
| nominative
|
آغزیمیز
aġızımız
|
آغزلاریمیز
aġızlarımız
|
| genitive
|
آغزیمیزنینگ
aġızımıznıng
|
آغزلاریمیزنینگ
aġızlarımıznıng
|
| definite accusative
|
آغزیمیزنی
aġızımıznı
|
آغزلاریمیزنی
aġızlarımıznı
|
| dative
|
آغزیمیزغە
aġızımızġa
|
آغزلاریمیزغە
aġızlarımızġa
|
| ablative
|
آغزیمیزدین
aġızımızdın
|
آغزلاریمیزدین
aġızlarımızdın
|
| locative
|
آغزیمیزدە
aġızımızda
|
آغزلاریمیزدە
aġızlarımızda
|
| second person plural*
|
|
|
singular
|
plural
|
| nominative
|
آغزینگیز
aġızıngız
|
آغزلارینگیز
aġızlarıngız
|
آغزینگلار
aġızınglar
|
آغزلارینگلار
aġızlarınglar
|
| genitive
|
آغزینگیزنینگ
aġızıngıznıng
|
آغزلارینگیزنینگ
aġızlarıngıznıng
|
آغزینگلارنینگ
aġızınglarnıng
|
آغزلارینگلارنینگ
aġızlarınglarnıng
|
| definite accusative
|
آغزینگیزنی
aġızıngıznı
|
آغزلارینگیزنی
aġızlarıngıznı
|
آغزینگلارنی
aġızınglarnı
|
آغزلارینگلارنی
aġızlarınglarnı
|
| dative
|
آغزینگیزغە
aġızıngızġa
|
آغزلارینگیزغە
aġızlarıngızġa
|
آغزینگلارغە
aġızınglarġa
|
آغزلارینگلارغە
aġızlarınglarġa
|
| ablative
|
آغزینگیزدین
aġızıngızdın
|
آغزلارینگیزدین
aġızlarıngızdın
|
آغزینگلاردین
aġızınglardın
|
آغزلارینگلاردین
aġızlarınglardın
|
| locative
|
آغزینگیزدە
aġızıngızda
|
آغزلارینگیزدە
aġızlarıngızda
|
آغزینگلاردە
aġızınglarda
|
آغزلارینگلاردە
aġızlarınglarda
|
| third person plural
|
|
|
singular
|
plural
|
| nominative
|
آغزلاری
aġızları
|
آغزلاری
aġızları
|
آغزی
aġızı
|
آغزلاری
aġızları
|
| genitive
|
آغزلارینینگ
aġızlarınıng
|
آغزلارینینگ
aġızlarınıng
|
آغزینینگ
aġızınıng
|
آغزلارینینگ
aġızlarınıng
|
| definite accusative
|
آغزلارینی
aġızlarını
|
آغزلارینی
aġızlarını
|
آغزینی
aġızınglarnı
|
آغزلارینی
aġızlarınglarnı
|
| dative
|
آغزلاریغە
aġızlarıġa
|
آغزلاریغە
aġızlarıġa
|
آغزیغە
aġızıġa
|
آغزلاریغە
aġızlarıġa
|
| ablative
|
آغزلاریدین
aġızlarıdın
|
آغزلاریدین
aġızlarıdın
|
آغزیدین
aġızıdın
|
آغزلاریدین
aġızlarıdın
|
| locative
|
آغزلاریدە
aġızlarıda
|
آغزلاریدە
aġızlarıda
|
آغزیدە
aġızıda
|
آغزلاریدە
aġızlarıda
|
| *second person singular forms are informal, for polite second person singular forms use second person plural forms
|
|
Further reading
- Shaw, Robert Barkley (1880), “آغز”, in “Turki-English vocabulary” (chapter 2), in A Sketch of the Turki Language as Spoken in Eastern Turkistan (Káshgar and Yarkand)[1], Calcutta: Baptist Mission Press, page 11
- Jarring, Gunnar (1964), “آغز”, in An Eastern Turki-English Dialect Dictionary[2], C.W.K. Gleerup, page 14
Old Anatolian Turkish
Etymology
From Proto-Turkic *āgïŕ.
Noun
آغِزْ or آغُزْ • (āġız, aġız or āġuz, aġuz)
- mouth
Descendants
- Azerbaijani: ağız
- Gagauz: aaz
- Ottoman Turkish: آغز (ağız)
- → Persian: آغوز (âġuz)
Ottoman Turkish
Etymology 1
Inherited from Old Anatolian Turkish آغِزْ (aġız), from Proto-Turkic *āgïŕ.
Noun
آغز • (ağız)
- mouth (the opening through which food is ingested)
- aperture, orifice
Derived terms
- آغز اوتی (ağız otu, “primer of a gun”)
- آغز بوزمق (ağız bozmak, “to say foul things, to be injurious”)
- آغز صویی (ağız suyu, “saliva”)
- آغز قوقوسی (aǧız kokusu, “halitosis”)
- آغزسز (ağızsız, “mouthless; soft-spoken and tacit”)
- آغزلق (ağızlık, “stem, barrel”)
- آغزلو (ağızlı, “having a mouth or orifice”)
- آغزنده دیلی یوق (ağzında dili yok, “who never complains”)
- آغزنه قدر طولو (ağzına kadar dolu, “crammed”)
- آغزه آلمق (ağza almak, “to mention, to touch upon in talk”)
- آغزه دوشمك (ağza düşmek, “to become talked about everywhere, to get on everyone's lips”)
- آغزی آچیق (ağzı açık, “stupid, foolish”)
- آغزی بوزوق (ağzı bozuk, “person inclining to verbal injury, foulmouth”)
- آغزی بیوك (ağzı büyük, “big mouth”)
- آغزی وار دیلی یوق (ağzı var dili yok, “who never complains”)
- قورت آغزی (kurt ağızı, “dovetail joint”)
Descendants
Etymology 2
From Proto-Turkic *aguŕ.
Noun
آغز • (ağız)
- colostrum, the first milk of a female mammal after birth
Descendants
References
- Meninski, Franciszek à Mesgnien (1680), “آغز”, in Thesaurus linguarum orientalium, Turcicae, Arabicae, Persicae, praecipuas earum opes à Turcis peculiariter usurpatas continens, nimirum Lexicon Turkico-Arabico-Persicum[3], Vienna, column 303
- Redhouse, James W. (1890), “آغز”, in A Turkish and English Lexicon[4], Constantinople: A. H. Boyajian, page 150